Het ultieme vakantiegevoel dicht bij huis vind je in Friesland, in het gastvrije dorp Grouw. Of Grou, volgens de officiële Friese spelling. Dit authentieke watersportdorp heeft een perfecte centrale ligging (zowel over land als over water) tussen Leeuwarden, Drachten, Heerenveen en Sneek en is het kloppend hart van Friesland. Dat geldt zeker in de zomer, wanneer watersportliefhebbers van heinde en verre komen om de Grouster wateren te bevaren. Maar ook wanneer je in elk ander seizoen een weekendje of midweek weg wilt in eigen land en de drukte van een stedentrip wilt vermijden, is Grou een goede keuze. Zélfs Koning Willem-Alexander en Ronnie Flex weten dat. Wat te doen en waar te slapen en eten in Grou? We hebben onze persoonlijke favorieten op een rij gezet!
In Friesland vind je veel authentieke dorpjes, maar het grote voordeel van Grou is de centrale ligging. Het heeft een eigen treinstation, ligt direct aan de A32 én aan het Pikmeer. Vanaf de Afsluitdijk en de Noordoostpolder is het maar een half uurtje rijden. Deze ligging maakt van Grou de ideale uitvalsbasis om dingen in de omgeving te ondernemen, zoals een dagje shoppen in Leeuwarden of Groningen, een vaartocht door Nationaal Park De Alde Feanen of een middagje schaatsen in Thialf.
Maar het dorp zelf biedt ook genoeg faciliteiten om je een weekendje of zelfs weken te vermaken. En ik kan het weten, want zelfs na ruim 20 jaar in Grou te hebben gewoond, verveelt het me nog steeds niet als hier terug kom.
In het ‘oude dorp’, rondom de Sint Piterkerk, vind je schilderachtige straatjes en steegjes. De knusse dorpsstraat kent veel speciaalzaken zoals watersportwinkels en de Silers Shop, waar je berenburg en andere Friese kruidenbitters koopt, maar ook een Bruna en Hema vind je hier. Breng ook vooral een bezoekje aan de bakker voor Fryske dúmkes en de traditionele oranjekoek. De dorpsstraat eindigt in een kruising waar je rechtdoor richting het kerkje loopt, of links en rechts kunt gaan voor een scala aan horecagelegenheden. Van de beste tapas van het land tot pannenkoeken: er is voor ieder wat wils.
Grou heeft eigenlijk al het comfort en de faciliteiten van de stad, maar dan omringd door rust en natuur. Het is een perfecte plek om flink te ontstressen, de ongedwongenheid en nuchterheid is heerlijk. Je hoeft hier helemaal niets, maar je kunt er van alles. Klinkt goed? Ik deel graag de fijnste plekjes om te slapen, must go to plekken om te eten en de leukste dingen om te doen.
Daar waar de kustplaatsen in ons land strandhuisjes hebben, heeft Grou de houseboat: een luxe mini woonboot. De twee houseboats van Jachthaven de Oerhaal hebben de toepasselijke namen Smûk (= gezellig, warm en behaaglijk) en Skoft (pauze, een momentje/poosje). Vanaf het terras aan de achterkant van de houseboats heb je een prachtig uitzicht over het water en op het oude, historisch centrum van Grou. Dit is tevens de plek waar Sint Piter (goedheiligman van Grou, red.) aankomt in februari, de Zeilkoningin in het voorjaar tijdens de opening van het watersportseizoen en waar ’s zomers alle skûtsjes langsvaren tijdens de openingswedstrijd van het welbekende Skûtsjesilen. In elk seizoen a boat with a view dus!
Maar vooral ’s avonds is het hier echt genieten. Je kunt dan bovendien per sloep een diner laten bezorgen van Hotel Oostergoo aan de overkant. Een verlichte ‘skyline’ van het dorp, de lucht bezaaid met sterren en het water zachtjes klotsend op de achtergrond: een romantischer diner ga je in de omgeving niet vinden.
De drijvende vakantiehuisjes zijn smaakvol ingericht in een nautische, landelijke stijl en van alle gemakken voorzien. Het voelt er warm en knus, smûk dus, net als de ontvangst door de gastvrouw. Als extraatje kun je fietsen of sup-boards huren om de omgeving verder te verkennen. Aan de achterkant kun je trouwens ook prima een sloep of kleine zeilboot aanmeren. Per boot zit je binnen enkele minuten op het Pikmeer en vaar je in no time richting het Sneekermeer of de Alde Feanen.
Conclusie: deze houseboats zijn ideaal wanneer je een skoft behoefte hebt aan een dosis smûk.
Elders overnachten? In Grou heb je het eigenlijk allemaal: zet je caravan, tent of camper neer op Camping Yn’e Lijte, boek één van de vele bed & breakfast mogelijkheden of particuliere vakantiehuisjes, meer aan met je eigen boot in één van de vele haventjes, geniet van de luxe van Hotel Oostergoo of strijk met een grote groep neer in Herberg Oer ’t Hout.
Persoonlijk ben ik het meeste fan van het zomerseizoen, wanneer je vanaf het terras over het Pikmeer kunt gluren, met een sloep en picknickmand het water op kunt of het enthousiasme van de Friezen tijdens de openingswedstrijd van het Skûtsjesilen meemaakt.
Maar de sfeer en knusheid van restaurants als Het Theehuis en Herman Serveert hebben ook zo hun charme wanneer het buiten stormt. Daar komt bij dat Grou op 21 februari een happening heeft die je nergens anders in Nederland gaat vinden. Dan wordt er namelijk het Sint Piterfeest gevierd, een feest wat redelijk wat gelijkenis heeft met Sinterklaas, maar dan aangevuld met eigen tradities. Wat ik zelf altijd mooi heb gevonden aan Sint Piter, is dat er een intocht is, maar dat hij óók weer door het hele dorp wordt uitgezwaaid. Bovendien is het een goed excuus om pepernoten te eten in februari.
En ook in het voor- en najaar zijn er volop jaarlijks terugkerende evenementen. De opening van het watersportseizoen, roeisloepenrace, de Merenloop of de Grouster Merke (kermis). Er valt altijd iets te beleven! Kijk voor de complete agenda op grou.nl.
In en rondom Grou vind je verschillende activiteiten om te ondernemen. Voor de fietsfanaten zijn er een hoop fietsroutes, zoals de Pontjesroute ‘De 8 van Grou’. Bij slecht weer kun je altijd terecht in het Mineralogisch Museum Grou en ook dit dorp heeft een geheel eigen SUP cultuur. Je kunt lessen en trainingen in stand up paddling volgen via SUP Away Grou of huur je eigen SUP boards bij Jachthaven de Oerhaal en sup er lekker op los.
Wil je de volle Grou-experience, dan raad ik je – afhankelijk van de weersomstandigheden – sowieso aan om een bootje te huren. In de directe omgeving heb je verschillende opties voor het huren van een sloep of (zeil)boot, tot zelfs een compleet jacht (o.a. Watersportbedrijf Anja en HW Yachtcharter).
Voor de minder ervaren watersporter zoals ikzelf zijn de 100 procent elektrische Stil Boats van Sloep Huren Grou een uitkomst. Je hebt geen vaarbewijs nodig voor deze sloepen en ze zijn gemakkelijk te besturen, ook voor elke beginnende kapitein. Sloep Huren Grou ligt direct over de brug rechts bij Camping Yn’e Lijte. De elektrische sloepen zijn volledig geruisloos waardoor je de natuur niet stoort en optimaal kunt genieten van alles wat de Friese wateren en natuurgebieden rondom Grou je te bieden hebben. Bij Sloep Huren Grou helpen ze je graag op weg met het kiezen van de mooiste vaarroutes. Lekker dichtbij heb je een route door het prachtige Nationaal Park de Alde Feanen, maar je kunt ook gaan voor onder meer de Elfsteden(tocht)route, Middelseeroute, Staande Mast Route, Sloeproute Noord of de Freek Vonk route.
Grou gaat je ongetwijfeld verbazen als het gaat om goede horecagelegenheden. Het aanbod is divers en de kwaliteit is er hoog. Met kinderen zijn het pannenkoekenrestaurant Beslag of Zeilcentrum Grou (met mini strandje en speeltuin) fijne plekken. Voor het bourgondische genieten kun je terecht bij Amicaal, grootcafé Treemter en taverne De Kade of haal een ijsje bij ijssalon Scoop.
Eén van de oudste plekken waar je terecht kunt voor een heerlijke lunch of diner is Hotel Restaurant Oostergoo. Het hotel dateert uit 1858 en heeft een prachtige ligging aan het water, waardoor je de hele dag door kunt genieten van alles wat langs komt varen. Meerdere keren per jaar zit je bij Hotel Oostergoo eerste rang bij belangrijke intochten zoals bij het dorpsfeest Sint Piter of het Skûtsjesilen. Het restaurant heeft veel vis en klassiekers op de kaart staan zoals een club sandwich, carpaccio en ceasarsalade (maar dan wel met âlde Fryske kaas), maar ook voor een poké bowl of vega wellington kun je hier terecht. Ze werken er met gerechten van het seizoen en verse streekproducten, die bovendien biologisch zijn en geen schadelijke e-nummers bevatten. Leuk detail: Hotel Restaurant Oostergoo heeft een eigen “thuisbezorgd op het water” service, waardoor je van een diner kunt genieten op je eigen boot of op de houseboats van Jachthaven de Oerhaal aan de overkant van het water.
Een andere prachtplek om te lunchen of dineren is Het Theehuis. Hier kun je overigens ook terecht voor koffietijd, een high tea, om lekker te borrelen of wanneer je op zoek bent naar een kindvriendelijk restaurant. Het restaurant is heerlijk ruim van opzet, heeft een goede kaart en het mooiste uitzicht op het Pikmeer. Het Theehuis is de plek waar de Grouster neerstrijkt op zonnige dagen om te genieten van het briesje van het meer, maar ook op herfstdagen om in de sfeervolle setting een kop warme chocolademelk te drinken. Overigens komen hier niet alleen Grousters: de plek is favoriet onder de vele toeristen die er aanmeren in de haven waaronder Koning Willem-Alexander. Eentje om zeker aan te vinken tijdens je culinaire ontdekkingstocht door Grou.
Iets wat je ab-so-luut een paar weken voor je bezoek aan Grou moet reserveren, is een avond bij Herman Serveert. Met nadruk op ‘avond’, want het kan maar zo voorkomen dat je hier om 18.00 uur gaat zitten en pas na zes uur weer opstaat. Het is mij al meerdere keren zonder moeite gelukt, hoewel de wijnarrangementen het opstaan soms lichtelijk belemmeren.
Ik durf wel te zeggen dat dit sfeervolle restaurant het best bewaarde culinaire geheim van Grou is. Of nou ja, buiten Grou eigenlijk, want in Grou is ‘Herman’ een waar begrip. Het restaurant heette voorheen trouwens ‘Norma Serveert’, waar Herman chef was. Norma opende het pannenkoekenrestaurant ‘Beslag’ in Grou (ook een flinke aanrader) en sindsdien runt Herman het etablissement aan de Gedempte Haven 13.
De charmante chef met imposante brillencollectie laat je met zijn gerechten, het gemêleerde team (uit Grou, Leeuwarden, Roemenië, Uruguay, Cuba en Argentinië), de muziek en algehele ambiance even vergeten dat je ‘gewoon’ in een dorpje in Friesland zit. Bijzonder detail: er is geen menukaart. Gedurende de avond worden er allerlei gangen koude en warme tapas geserveerd tot je aangeeft dat het genoeg is. Het enige wat je dus kiest, is het aantal gangen. De gerechten worden gegrild in een Josper houtskooloven, wat voor een fantastische smaak zorgt, gas en frituur zijn hier uit den boze.
De ingrediënten haalt Herman overal vandaan: “We zijn een restaurant met buitenlandse tapas. Wat ik hier kán halen, haal ik hier, lokaal. Anders uit Italië, Spanje of Griekenland, zoals deze 10 maanden gerijpte feta.” Elke maand wisselen de gerechten, dus de kans dat je hier twee keer hetzelfde eet, is zeer klein. Dat alles met grote passie en plezier wordt bereid en geserveerd is een ding wat zeker is: “Dit is een Cubaanse stoofschotel uit het land van Angelica, ze is er vanochtend om 05:00 uur voor opgestaan…” grapt Herman. Terwijl wij van de gerechten en de wijn genieten, bespreken we hoe jammer het is dat Herman geen restaurant in Breda heeft. Maar then again, het maakt de liefde voor Grou en de drang om terug te komen alleen maar groter…