Vier je dit jaar kerst in het buitenland of ben je benieuwd naar kerst tradities buiten de Nederlandse grens? Marta, auteur van barcelonametmarta.nl, praat ons bij over haar favoriete kerstmomenten in haar thuisland Spanje.
Bij kerst hoort een bezoekje aan de kerstmarkt. In Barcelona worden meerdere kerstmarkten gehouden, al is de Fira de Santa Llúcia vooraan de Kathedraal de grootste en meest populaire. Tussen de kraampjes zal je allerlei kerstdecoratie en prullaria voor je kerststal en kerstboom vinden. Bijzonder aan deze kerstmarkt zijn de figuurtjes van herders die hun behoefte doen, deze figuurtjes worden ook wel de Caganer en de Pixaner genoemd. We plaatsen ze bij onze kerststal, bijvoorbeeld verschuild achter een boom. Je begrijpt dat kinderen dit hilarisch vinden!
Tip: voor kerstfanaten is een bezoek aan Artesania Puig (Carrer Comte Borrell, 127) een must. Deze winkel uit 1933 is namelijk de laatste winkel in Barcelona gespecialiseerd in kerststalletjes en is alleen in de maanden november en december geopend.
Naast kerstliederen worden in scholen en theaters ook vaak de voorstelling ‘Els Pastorets’ gespeeld rond de kerstdagen. Deze voorstelling, dat uit de 18e eeuw dateert, combineert het verhaal van de geboorte van Jezus met het geschil tussen engelen en demonen op aarde.
Al ben ik dit jaar niet in Spanje, toch hou ik er enorm van om de kerstloterij op 22 december live op tv of via internet te volgen. Iedereen in Spanje doet aan deze loting mee, dus de kerstloterij volgen is een waar ritueel voor vele geworden. Nadat de winnaars bekend zijn gemaakt, volgen de talloze interviews en de beelden van blijdschap op tv.
Lang tafelen met je familie hoort ook bij de Spaanse kerst. Maar waar men zich echt enorm op verheugd zijn al de lekkernijen die we alleen tijdens kerstdagen eten. Dat zijn turrón, mazapan, neules, carquinyolis… Allemaal verrukkelijk! Bij de Catalaanse huishoudens hoort daarnaast als hoofdgerecht tijdens kerstavond de sopa de galets: soep met schelppasta en gehaktballetjes. En bij de tweede kerstdag worden cannelloni met bechamelsaus voorbereid met het overgebleven vlees van de avond daarvoor. Dit gerecht heet canelons en is ook een ware delicatesse.
Een ouderwetse kersttraditie zegt dat wanneer twee geliefden onder een maretak zitten dat ze elkaar moeten kussen. Op deze manier is hun liefde en geluk verzekerd voor het komende jaar. Een romantisch gebaar dat vele nog steeds doen! Men geeft de maretak als cadeau en plaats het boven de deurpost vlakbij de ingang van het huis om onder andere de slechte geesten weg te houden. De maretak wordt jaarlijks verbrand en vervangen door een nieuwe, die ook als cadeau wordt gegeven.
Vooral met vrienden en collega’s organiseren Spanjaarden wat bekend staat als de ‘amigo invisible’ (letterlijk vertaalt als de ‘onzichtbaar vriend’). Nadat de lootjes getrokken zijn begint het spel en wordt van je verwacht dat je hints geeft aan je amigo invisible zodat hij kan raden wie zijn onzichtbare vriend is. Het geven van cadeaus is altijd een erg leuk feest waar alle raadsels ontrafeld worden en cadeaus uitgedeeld worden.
Ook typisch bij de Catalaanse huishoudens is de Caga Tió. Dit stuk hout met gezicht en baret aan de ene kant en bedekt met een dekentje aan de andere kant, wordt door de kinderen gevoerd vanaf 8 december tot de kerstavond. Dan is het moment aangekomen om de Caga Tió te laten ‘poepen’. Kinderen zingen een liedje voor de Caga Tió en geven hem harde tikken. Vervolgens doen ze het dekentje omhoog en daar staan de cadeautjes die de Caga Tió uitgepoept heeft! Snoepjes en chocolade zijn enkele van de verrassingen die ze zullen vinden.
Kinderen in Spanje hebben mazzel, naast de Kerstman (en de Caga Tió in Catalonië) hebben ze nog de Drie Koningen die ook cadeaus komen brengen op 6 januari. Bij mij thuis worden de grootste cadeaus vaak voor de Drie Koningen bewaard en is Kerstmis een voorproefje daarvan. Als kind geniet je dus dubbelop van de feestdagen en word je overspoeld met cadeaus! Het leuke is dat direct na de Drie Koningen de winteruitverkoop in Spanje begint, dus het shoppen gaat nog even door!
