Vorig jaar in september was ik te gast in de Duitse stad Nürnberg en maakte er een stadstour met een gids. Na een hoop geschiedenis gaat het gesprek richting de verschillen tussen Nederlanders en Duitsers. Dan verwacht je een handjevol cliché vooroordelen, zoals dat we gierig zouden zijn, of luidruchtig, of dat we zogenaamd nog steeds op klompen lopen. Maar nee, volgens mijn gids is het meest opvallende aan ons volkje dat wij Nederlanders niet van gordijnen houden. “Jullie laten gordijnen altijd open, of in de meeste gevallen heb je ze niet eens”.
En dan ga je natuurlijk meteen aan je eigen huis denken – want ja, ze heeft gelijk dat niet ieder raam heeft een gordijn heeft, maar daar heb ik een goede reden voor. Meteen denk ik ook aan het Brabantse dorp Klundert, dat met carnaval Loerendonck genoemd wordt. Omdat de mensen daar graag om het hoekje van hun raamkozijn naar buiten loeren, om te zien of er nog wat op straat gebeurt. Daar gaan de gordijnen ook niet dicht.
Vandaag kopt CNN precies hetzelfde: Why Dutch people don’t mind you peering into their homes. Dus het zijn niet alleen de Duitsers die zo over ons denken, de Amerikanen delen die mening. Volgens de schrijver van het artikel is het één van de leukste dingen om te doen als je in Nederland (Amsterdam) bent: zodra het donker wordt een rondje wandelen omdat je dan bij iedereen naar binnen kunt gluren. Er zou zelfs onderzoek gedaan zijn naar dit ‘exhibitionistische’ trektje van ons.
Het antwoord op de waarom-vraag is volgens CNN ook bekend: het komt vanuit de protestants-calvinistische leer dat eerlijke burgers niets te verbergen hebben. Door je gordijnen open te laten zeg je in feite “kijk mij eens een eerlijk persoon zijn”.
Maar is dat zo? Of is het gewoon heerlijk om de gordijnen open te laten om je blik te verruimen? Het gros van Nederland woont in een (klein) rijtjeshuis met niet bepaald ruime voor- of achtertuinen. Een beetje meer zicht op de wereld om je heen is wel zo prettig. Is het luiheid na de verhuizing, waarbij gordijnen op hetzelfde lijstje komen te staan als plinten? Of is het gewoon ‘niet erg’ als iemand bij je naar binnen kijkt?
Nu het virus ons grotendeels binnenhoudt, is het maar goed dat wij zo’n open volk zijn en de gordijnen niet sluiten. Want er is op dit moment weinig leuker dan ’s avonds een blokje om te gaan en dan vooral bij zoveel mogelijk huizen binnen kijken. Om te zien dat zij er ook net zo’n bende van maken als jij, en geen zin hebben om op te ruimen. Om te zien dat Netflix echt het enige is dat ons ’s avonds op de been houdt. En zonder onze gordijnen-open-mentaliteit was de Berenjacht nooit een succes geworden. De gordijnen open is een traditie waarvan we niet wisten dat ‘ie bestond, maar laten we het lekker zo houden. Er is simpelweg niks mis mee.
© sborisov – Adobe Stock
