Op een gezonde manier oud worden is denk ik voor iedereen hét doel in het leven. Maar hoe doe je dat? Blijkbaar speelt de plek waar je woont een grote rol, want er zijn zeven gebieden op aarde waar mensen aantoonbaar ouder worden dan de rest. En deze zogenaamde ‘Blue Zones’ zijn ook nog eens aantrekkelijke vakantiebestemmingen.
Blue Zones zijn specifieke gebieden waar mensen opvallend langer leven en gezonder oud worden in vergelijking tot de rest van de wereld. Uit onderzoek bleek dat op het Italiaanse eiland Sardinië opvallend veel honderdjarigen wonen, wat reden was voor meer onderzoek. Want waarom worden de mensen juist hier zo oud?
De term Blue Zones werd uiteindelijk geïntroduceerd door onderzoeksjournalisten Dan Buettner en Michel Poulain, die samen met wetenschappers verschillende regio’s wereldwijd bestudeerden om erachter te komen wat invloed heeft op de opmerkelijke langere levensduur en gezondheid van de inwoners. Uit dat onderzoek kwamen in totaal zeven Blue Zones.
Een van de verklaringen voor dit fenomeen bleek te maken te hebben met isolatie. In de meeste blauwe zones leven mensen in een deels geïsoleerde omgeving, waardoor ze aangewezen waren op een traditionele levensstijl met veel fysieke beweging, een hecht sociaal netwerk en vooral lokaal geproduceerde voeding. Als je dus ook heel oud wil worden, dan weet je wat je te doen staat.
Er zijn zeven gebieden aangemerkt als Blue Zone. De naam van deze gebieden heeft overigens geen diepere betekenis: het is simpelweg de kleur pen waarmee onderzoekers ze op de kaart hebben gemarkeerd.
Sardinië is de plek waar het onderzoek begon. Mensen zijn hier niet bepaald rijk, maar worden wel heel oud. Het gaat niet om het hele eiland, maar vooral om 14 dorpen in de regio’s Ogliastra en Barbagia di Seùlo die aan de oostkant van Sardinië liggen. De mensen hier lopen iedere dag in de heuvels, geven veel om sociale contacten en drinken iedere dag een glas lokale Cannonau wijn. Het kan zeker geen kwaad daar ook van te proeven als je hier bent. Dit deel van het eiland is overigens een paradijs voor fietsers, dus mocht je hier op vakantie gaan, stap dan zeker op de fiets.
In het zuiden van het Italiaanse vasteland ligt de stad Acciaroli. Het is een relatief onbekend gebied voor vakantiegangers. Ook hier worden de mensen gemiddeld ouder: 100 worden is hier eerder regel dan uitzondering. Eén van de geheimen van de mensen hier is hun dieet, dat ook wel het Pioppi-dieet wordt genoemd. Pioppi is een klein plaatsje een stukje verderop. Het is een eetpatroon waarbij veel olijfolie wordt gebruikt, net als noten en vis, maar er wordt weinig vlees gegeten. En daarbij wordt er veel geslapen en bewogen.
Op het eiland Okinawa in Japan wonen de oudste vrouwen ter wereld. Ook hier lijkt het dieet weer van invloed op hun levensduur. Op het menu staan veel groenten, tofu, meloen, zoete aardappelen en sojaproducten. Voedsel wordt ‘nuchigusui’ genoemd, wat zoiets betekent als ‘een medicijn voor het leven’, voor lichaam en geest. Het is ook nog eens een prachtig eiland met vooral heel veel uitzonderlijk mooie stranden. Dus ontspannen gaat hier voor de oude dames ook vanzelf.
Deze Blue Zone is een bijzondere, want het gaat met name om de gemeenschap van zevendedagsadventisten die in het kleine plaatsje Loma Linda in Californië wonen. Het geheim van deze mensen is actief bezig zijn en het sociale netwerk. Het is echt een gemeenschap die volledig op elkaar aangewezen is. Ze kennen elkaar vanaf jonge leeftijd en doen ook opvallend veel vrijwilligerswerk. Het leidt tot goede nachtrust en nauwelijks stress. En dus tot een hoge leeftijd.
Het Griekse eiland Ikaria ligt tussen Mykonos en Samos in. Ook op Ikaria worden de mensen gemiddeld gezien een stuk ouder dan in de rest van de wereld. En ook hier weer blijkt het mediterraanse dieet (veel vis, goede olijfolie, peulvruchten) een belangrijke rol te spelen. Middagdutjes (ook weer veel slapen dus) doen ook mee. Ikaria is bergachtig, dus de mensen zijn gewend aan flink wat beweging.
Leven van dat wat je zelf verbouwt is het geheim van de Costa Ricanen op het schiereiland Nicoya. Bonen, maïs, rijst, tropische vruchten: allemaal ingrediënten voor een calorie- en vetarm dieet. Het leidt ook hier tot een hogere gemiddelde leeftijd dan elders. Het is ook nog eens een schitterende plek om te zien, waar je vanzelf tot rust komt. Weinig stress speelt hier dus ook een rol in de hoge levensverwachting.
Zweden heeft maar liefst drie regio’s die aangemerkt zijn als een Blue Zone. Het gaat om het eiland Öland, het zuiden van de regio Småland en het noordoosten van Skåne (ongeveer ter hoogte van Stockholm). Zweden staan bekend om hun actieve levensstijl en zeker in dit deel van het land wordt gezond gegeten met veel lokale ingrediënten. Wat hier een extra rol speelt is de Zweedse welvaart: mensen hebben het goed, weinig (financiële) zorgen en er is een uitstekende gezondheidszorg. Em de prachtige Zweedse natuur diet de rest: het is haast onmogelijk om hier stress te ervaren.
Klinkt aantrekkelijk toch, plekken waar mensen op een gezonde manier aantoonbaar ouder worden? Het leuke is dat het ook nog eens unieke vakantiebestemmingen zijn, want stuk voor stuk zijn het mooie plekken met veel natuur en weinig toerisme. Een vakantie naar de Blue Zones betekent dat je de kans krijgt om ook de levensstijl van de inwoners te ervaren.
Het wordt genieten van maaltijden met vooral lokale, verse ingrediënten. En je krijgt natuurlijk veel beweging in de vorm van wandelen, fietsen, hiken, yoga: doe wat de locals ook doen. Het kan niet anders dan dat de mensen hier open staan voor een praatje: dat is juist een van hun geheimen. En misschien werkt die korte vakantie wel zo aanstekelijk dat jij het Blue Zone-ritme thuis voortzet.
