Hamburg is graffiti en architectuur

Hamburg mag dan zo'n beetje de meeste miljardairs van Duitsland herbergen, het lukt de gefortuneerden vooralsnog niet om de hele stad een rijke uitstraling te geven. En dat is maar goed ook. Vooral het rijke verleden van links verzet geeft Hamburg het smoelwerk dat een echte stad moet hebben. Het maakt de noordelijke stad in Duitsland, met bijna 2 miljoen mensen, interessanter. Het heeft grandeur, maar is toch vooral alternatief en ruig tegenover experimenteel en modern.

We denken al snel aan de grootste havenstad van Europa, Rotterdam als we een lang weekend door Hamburg fietsen. Tegen de 30 kilometer moet het zijn geweest. De stad is enigszins compact, heeft een haven met dito effecten en heeft zo die kleine gebieden en straathoeken waar het leuk is om even af te stappen, wat te drinken, mensen te kijken en omdat er een paar opvallende shops zijn, daar ook even naar binnen te lopen.

Rote Flora

De nieuwe, hippe opkomende wijken liggen in St. Pauli en Sternschanze, ten westen van de stad. ,,De mensen die er een huis hebben, willen het nu te gelde maken'', horen we in de stad. En dat zegt genoeg, ook al komt dat op lelijk verzet van de autonomen te staan, met hun 'hoofdkwartier' die Rote Flora in de Stresemannstrasse. Die mogen graag hun spuitbussen legen op de eigendommen van die huizenbezitters. Tja.., dat is Hamburg. ,,Hier gaan twee keer per jaar stenen door de ruit'', vertelt een shopeigenaar in de Stresemannstrasse schouderophalend; alsof het hoort bij een stad die een nieuwe sprong voorwaarts wil maken.

In de cafeetjes, bars en eetgelegenheden is het druk. Het duurt niet lang meer of er nemen nog meer ondernemers het initiatief om er wat te beginnen in de stroom van verandering. Je voelt de vibe. Straks willen nog meer mensen hier uitgaan, fijnproeven en flaneren. Al fietsend door de stad stappen we dan ook regelmatig af om maar weer eens naar binnen te gaan; te kijken hoe het leven zich in de etablissementen afspeelt. Bij de sushibar in de Juliusstrasse in de wijk Sternschanze zijn we net op tijd binnen. Op de deurmat en buiten wachten nieuwe fijnproevers van de Aziatische kleinigheden om aan te schuiven. We prijzen ons gelukkig met formidabel verse sushi tussen ons in.

Wie meer heeft met de schoonheid van het modernisme of zelfs het experiment moet afreizen naar de zuidkant van de stad, niet ver van het werkelijke centrumgebied. Daar vinden we de inmiddels overbekende wijk HafenCity waar oude loodsen zijn omgetoverd tot een fraai, modern, misschien wat te stenig woongebied. De wijze waarop de loodsen destijds zijn gebouwd, maken het mogelijk om er met een boot doorheen te varen. Aan de andere kant liggen de welbekende straten voor het overige verkeer. De bruin gekleurde steen trekt als een lange muur door het gebied. Het karakter en de massaliteit maken het passend. Daar is de Kop van Zuid in Rotterdam even niks bij.

Wilhelmsburg

Experimenteel wordt het op Elbe Eiland, ten zuiden van die rivier. Daarvoor nemen we de tunnel onder de waterscheiding. Het is even doortrappen, maar dan zie je ook wat. De wijk Wilhelmsburg Central valt op door het architectonische experiment. Appartementen volledig van hout omdat het een positief effect op de mens zou hebben. En nog leuker: een appartementencomplex met smalle, lange aquariums aan de buitenkant gemonteerd, waarin om de paar seconden een luchtbel wordt geproduceerd. Of die effecten op het menselijk welbehagen van de bewoners positief zijn, is nog niet gemeten. En zo komen we iedere keer weer nieuwe experimenten tegen; zo ook sociale, daar waar groepen mensen zelf aan het bouwen zijn geslagen.

Het experiment maakt de stad zo veel interessanter. Op wat voor manier dan ook, maar het nestelt zich in je hoofd, om er later nog wat mee te doen, er op terug te kijken en het in een grote geheel te zien. Wilhelmsburg als de stad van morgen; en zo bepalen ook in Hamburg verleden en toekomst het beeld van een stad.