Gent staat bekend om zijn ongekende hoeveelheid streetart en graffiti. Het is moeilijk te zeggen of er straten zijn zonder, maar toen ik werd rondgeleid door een hardcore graffiti-artiest, viel pas écht op hoeveel van deze kunstvorm er in Gent te vinden is. Het is ook voor velen nog steeds het hellend vlak tussen kunst en kattenkwaad, stadscultuur of vernielzucht. Het is een heel dunne lijn die niet altijd duidelijk zal zijn voor de bewoners en de bezoekers van de stad.
Het goede nieuws is dat de graffiti misschien wel 90 procent kunst en stadscultuur is en dus legitiem is aangebracht. Veel van wat je gaat tegenkomen aan graffiti in Gent dateert uit 2015 en 2016. In een project van 192 dagen – SORRY NOT SORRY – gingen graffiti-kunstenaars de straat op om hun werk achterlaten op de vele verborgen plekjes in de stad. De Cultuurdienst onderhoudt samen met partners de graffiti in de stad Gent en heeft een team van verwijderaars als ongewenste streetart in welke vorm dan ook wordt aangebracht.
Wie denkt dat het alleen een kwestie is van je spuitbussen leegspuiten op garagedeuren en muren vergist zich. Soms is graffiti heel subtiel. Het kan een sticker op een lantarenpaal zijn, een graphic op een klein muurtje of zelfs een verscholen geel paardje op een straatbord voor fietsers. Het zijn handtekeningen, hashtags en markers: de signatuur van de bedenker en de straatartiest die iets wil achterlaten.
De wereld van graffiti is een cult, een soort onderwereld waar de artiesten elkaar kennen. Zo werkt het over de hele wereld, en dat is in Gent niet anders. Het is een wereld waarin een hiërarchie is en waar je hard wordt afgerekend als je de regels niet kent. Wie denkt zo maar even ergens zijn handtekening op een muur te kunnen zetten vergist zich. Men kent elkaar, er is respect (en soms ook niet) en wie dat vergeet kan redelijk in de problemen komen. Op onderdelen misschien wel vergelijkbaar met de wereld van rappers, al gaat het er daar soms heel hard aan toe. Wie denkt zomaar op een muur te kunnen gaan werken zonder zijn plek te kennen in deze wereld kan hard worden afgestraft. Dat geldt ook voor het gebruik van bepaalde technieken die veel zeggen over je skillset als beginnend artiest maar ook als ervaren kunstenaar.
Naast dit alles heb je ook de grote namen. Het zijn de kunstenaars die niet alleen in hun stad hun signature achter laten maar over de wereld reizen, worden gevraagd en hun hashtag en soms zelfs hun website achter laten. Zij verdienen hun brood met hun werken. Duidelijk is dat graffiti wel als kunstvorm is erkend maar dat je boterham ermee verdienen even wat lastiger is. Graffiti kost je tijd om te bekijken. Soms zitten er zoveel verstopte kunstwerkjes in een muur dat het een spel wordt ze te vinden. Het is misschien juist wel jammer dat ze in veel vrijwel verborgen steegjes te vinden zijn. De echte kunstenaars verdienen een groter podium.
Voor de stad Gent is graffiti inmiddels geland en zijn er wandelroutes te vinden die je langs veel van de bijzondere streetart leiden. Zoals gezegd, het is iets waar je tijd voor moet nemen. Het leuke van de stadswandeling is ook dat je in delen van Gent komt waar je als bezoeker van de stad normaal niet zo snel terecht zou komen. Op de website van sorrynotsorry.gent vind je een uitgebreide kaart die je kunt bekijken op je smartphone. De wandelroute wordt zoveel mogelijk geactualiseerd met nieuwe werken. Wat mij betreft een regelrechte aanrader als je Gent gaat bezoeken.