Zutphen, een van de leuke steden in Gelderland, heeft eigenlijk alles wat kleine steden hebben die je ook weleens in het buitenland tegenkomt. Gezellige kleine straatjes, cultuur en rustige groene hofjes. Je hebt genoeg keuze aan terrasjes of horeca en het is een flinke uitdaging om zonder aankopen de stad weer te verlaten. Zutphen is in omvang niet heel groot, maar misschien zorgt juist dat wel voor de aantrekkingskracht. Wist je trouwens dat Zutphen één van de oudste steden van Nederland is? De binnenstad staat nog vol écht historische panden.
Wat dan ook direct opvalt in Zutphen zijn de goed onderhouden en mooie pandjes van huizen en winkels. Geen schreeuwerige reclame, weinig achterstallig onderhoud. Alle ondernemers, bewoners en vastgoedeigenaren zijn zichtbaar betrokken bij de uitstraling van de stad. Hierbij worden zij gestimuleerd en ondersteund door de gemeente. Zo worden er prijsvragen en subsidies door het stadsbestuur opgezet, om panden terug te brengen in oorspronkelijke staat en met resultaat!
Natuurlijk gaat het niet alleen om het uiterlijk van die pandjes. Er zijn zo veel verhalen te vertellen over de geschiedenis van deze stad en het tot stand komen van het oude centrum. Vraag daarom bij het vernieuwde VVV kantoor – midden in het centrum – een stadstour aan. Er zijn verschillende themawandelingen te maken en je komt echt van alles te weten over Zutphen.
Bijvoorbeeld dat Zutphen een Hanzestad is. Een Hanze was een samenwerkingsverband van handelaren en steden tijdens de Middeleeuwen. Onder andere Brugge, Nijmegen en Groningen, maar ook Krakau, Stockholm en Hamburg waren lid van het Hanzeverbond. Het gaat om tientallen steden uit landen als België, Duitsland, Polen, Zweden en de Baltische staten. Vandaag de dag is het samenwerkingsverband niet meer van kracht, maar toch noemen steden als Zutphen en Deventer zich nog met trots een Hanzestad.
Wil je Zutphen beter leren kennen, maar lijkt de stadstour je iets te veel geschiedenis? Maak dan een tochtje met een fluisterbootje. Een leuke activiteit, waarbij het verhaal van Zutphen vooral gecombineerd wordt met gezellige entertainment. Overigens hoef je natuurlijk niet te fluisteren op de bootjes, ze maken alleen zelf geen herrie op de grachten. In zo’n vijf kwartier vaar je om de stad heen. Iedere dag zijn er afvaarten op verschillende tijdstippen. Een ticket koop je, vanwege corona, tijdelijk alleen even online op de website van InZutphen.
Liever actief op het water? Je kunt op de website ook alle informatie vinden om op de Berkel te suppen en kanoën. Verder ligt Zutphen natuurlijk aan de IJssel en aan de rand van de Veluwe en Achterhoek. Aan natuur kom je hier dus ook niets te kort en je kunt Zutphen heel goed combineren met allerlei andere mooie plekken in het oosten van het land.
De bijnaam van Zutphen is Torenstad, vanwege het grote aantal historische torens. De Wijnhuistoren op de Houtmarkt kun je beklimmen, zodat je de stad van wat hogerop kunt bekijken. De Walburgiskerk & Librije zijn juist vooral vanbinnen bijzonder. Met enige regelmaat worden hier ook exposities georganiseerd, zoals de jaarlijkse World Press Photo tentoonstelling. Tot slot is de Burgerzaal een bezoekje waard. Kijk eens goed naar het plafond, dit is namelijk gebouwd als schip.
Een ander bijzonder gebouw is de Broederenkerk en het naastgelegen Broederenklooster. Die laatste is de afgelopen jaren verbouwd tot een uniek boetiekhotel. Het hotel gaat naar verwachting in september 2020 open, maar het bijbehorende restaurant opent al eerder haar deuren. Er wordt alles aan gedaan om het verblijf in het hotel en het restaurant bijzonder te maken. Naast het klooster is een kruidentuin aangelegd, waarvan de producten natuurlijk gebruikt worden in het restaurant.
Zoals gezegd is Zutphen geen grote stad. Met 47.600 inwoners kun je het eerder een kleine stad noemen. Grote ketens en landelijke formules zijn daarom minder vertegenwoordigd in Zutphen. Daarentegen heeft Zutphen enorm veel ruimte en aandacht voor lokale ondernemers. Leuke conceptstores, fijne boetiekjes. Het is geen must, maar het valt wel op dat veel van die ondernemers ‘bewuste’ producten verkopen. Er is in Zutphen meer dan gemiddeld aandacht voor duurzaam, biologisch en eerlijke producten.
Voor corona reden er door deze straat nog auto’s. Echter, om de voetganger meer ruimte te geven, is deze straat nu afgezet. En dat heeft een heel positief effect, want het is nu één van de mooiste straatjes geworden. Van de biologische bakker en slager tot een kleine groente supermarkt. Inwoners uit Zutphen komen hier graag hun boodschappen doen. Maar er zijn ook veel leuke kleding en bijzondere winkels te vinden. Vergeet ook niet om de kleine zijsteegjes zoals de Kolenstraat in te lopen.
1. By Nord
Een echte favoriet. By Nord heeft van alles en alleen al de etalage en gevel zorgen dat je naar binnen getrokken wordt. Sieraden, items die het interieur opfleuren, servies, maar ook beautyproducten. Er is echt van alles. Ook in deze winkel veel duurzame producten. By Nord verkoopt bijvoorbeeld ‘eco-friendly sponges for facial cleansing’. Dat zijn uitspoel- en wasbare watjes om de make-up te verwijderen en je gezicht mee te reinigen. Dat scheelt een hoop afval!
2. Horta
Of je nu groene vingers hebt of niet, bij Horta moet je even naar binnen stappen. Dankzij een enorm assortiment aan planten en bloemen, stap je letterlijk een stukje natuur binnen. Overigens is niet alleen het assortiment bijzonder, ook de panden waar de winkel inzetten trekken heel wat bekijks. Het zijn namelijk 17-eeuwse panden met veel bewaarde elementen.
3. Bakkerij Driekant
Deze bakkerij is niet alleen een winkel, maar heeft ook een lunchgedeelte. Naast dat ze een biologisch assortiment hebben, zijn ze ook een sociale onderneming.Bakkerij Driekant verzorgt namelijk leerwerktrajecten voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Hier kun je dus met een gerust hart een (h)eerlijk broodje eten.
4. Mevrouw Bagijn & Camille Maj goudsmid
Twee ondernemers onder één dak. En wat voor een dak, want dit is een historisch middeleeuws pand. Het shop in shop fenomeen wordt hier letterlijk en figuurlijk toegepast en dat is echt heel leuk om te zien. Het gaat echt om twee aparte ondernemers, maar hun visie en uitstraling versterken elkaar.
5. Hand
In het smalle steegje van de Kolenstraat is een bijzondere tweedehandswinkel te vinden. HAND (Hulp Aan Noodlijdende en Derden) doneert veel van de opbrengsten aan diverse goede doelen. De winkel heeft van alles en wie goed zoekt, kan naar huis gaan met mooie parels.
In het verlengde van de Lange Hofstraat, ligt de smallere Korte Hofstraat. Ook hier zijn een aantal ambachtelijke aanraders te vinden.
6. Bonbonatelier Janson
De chocolade wordt bij dit bonbonatelier ter plekke gemaakt en dat is te ruiken ook. De heerlijke geur van chocolade hangt hier door de hele winkel heen. Achter in de winkel is het atelier te vinden waar hard aan nieuwe bonbons wordt gewerkt. Lekker om te proeven, leuk om te kijken.
7. Pure taste
De meeste salades worden pas echt lekker met de juiste dressing. Bij Pure Taste ben je daarvoor aan het juiste adres. Een hele wand vol met verschillende soort azijn bedoeld voor de salade. Vooral de Balsamico witte truffel is om je vingers bij af te likken. De verschillende soorten azijn worden verkocht in kleine flesjes en zijn perfect om als souvenir mee naar huis te nemen.
8. Chapoo!
Midden in het centrum is Chapoo! gevestigd waar je goed en gezellig kunt lunchen. Er is een uitgebreide kaart, die ook nog eens goed smaakt.
De Houtmarkt is het centrale plein van Zutphen en vormt een echt horecaplein vol met terrassen. Zeker wanneer de zon schijnt, is het hier snel gezellig druk. Op het plein is ook de VVV van Zutphen gevestigd, waar je veel over de stad kunt horen, leren en vragen.
9. Italiaans restaurant Vaticano
Schuif voor het diner aan bij het Italiaanse restaurant Vaticano. Ze hebben hier heerlijke antipasta, goed gevulde bruchette, diverse pastagerechten en zoals het hoort dunne Italiaanse pizza’s.
10. Stadsbrouwerij Cambrinus
Zoals de naam al doet vermoeden, wordt in dit grand café eigen bier gebrouwen. Je kunt lekker van die biertjes genieten op het terras, maar er worden ook rondleidingen en bierproeverijen gegeven in het middeleeuwse proeflokaal.
Ook al zijn ze er niet in overvloed, natuurlijk heeft Zutphen wel een aantal ketens. Deze zijn met name gevestigd in de Beukerstraat. Hier kun je bijvoorbeeld een HEMA of WE fashion vinden. De Korte Beukerstaat is een aanloopstraat die je zeker ook nog even wilt bezoeken.
11. Van Rossums koffie
De dag beginnen doe je bij van Rossums Koffie. Dat je hier goede koffie krijgt, is wel bewezen want ze zijn meerdere malen als winnaar uit de AD koffietest gekomen. Vergeet ook niet om er een lekker stukje taart bij te nemen, want dat hoort er natuurlijk wel bij.
12. WAAR
Op zoek naar een cadeau of leuk souvenir? Dan moet je bij WAAR zijn. Ook in deze winkel worden veel producten verkocht die een bijdrage leveren aan een duurzame levensstijl. Vegan kookboeken, herbruikbare boterhamzakjes en handgemaakte producten. Helemaal leuk is dat ze hier een aantal producten hebben van de stad Zutphen.
Eigenlijk was Nieuwstad vroeger een aparte gemeente, maar behoort sinds 1312 bestuurlijk tot Zutphen. De Berkelpoort, die voor de verbinding tussen de oude stad en Nieuwstad zorgde, is deels behouden en te bezichtigen.
13. Thuis bij Kaat
In deze straat is Thuis bij Kaat te vinden, die pas een aantal maanden open is. Deze winkel ging open tijdens de corona lockdown en heeft dus een lastige start gemaakt. Gelukkig verkoopt de concept store heel veel leuke producten, dus hopelijk kan het voor de onderneemster alleen maar beter worden.
14. Hupsch
De sprongstaat ligt haaks op de Houtmarkt en verdiend het zeker om ook even bezocht te worden. Daar zit namelijk het winkeltje Hupsch. Niet heel groot, maar wel een winkeltje dat met de producen impact wil maken. Zo verkopen ze er hele leuke hippe tassen, gemaakt van gerecycled plastic.
16. Wijnbar Nic en Ik
Borrelen kan perfect bij wijnbar Nic en Ik. Naast natuurlijk heerlijke wijntjes, zijn hier lekkere hapjes en bites te bestellen. Heerlijk even zitten na een dag wandelen en shoppen.
17. Museumwinkel Het Snoepje
Dit oud Hollandse snoepwinkeltje is oprecht een museum, maar gelukkig hoef je hier niet alleen maar te kijken. In Het Snoepje worden meer dan 300 verschillende snoepjes en lekkernijen verkocht.
Alle adressen hierboven bevinden zich in het karakteristieke historische centrum. Maar natuurlijk heeft Zutphen ook nog veel andere wijken en delen. Om de oude binnenstad te combineren met een stukje ‘nieuw Zutphen’ is het leuk om via het Centraal Station richting de Noorderhaven te lopen.
18. Het Koelhuis
Het oorspronkelijke koelhuis (voor zuivel en later ook vlees, eieren en fruit) had enorm veel achterstallig onderhoud en stond er, sinds de sluiting in 2005, bij als een vervallen gebouw. De gemeente kocht het pand en schreef een prijsvraag uit. Het beste idee mocht in uitvoering worden gebracht. Het horecaconcept waarbij mensen uit de buurt kunnen samen komen voor een lunch, diner, evenement of trouwfeest won. Het pand heeft een supergave industriële uitstraling en je kunt hier heerlijk van een drankje genieten, terwijl je uitkijkt over de Noorderhaven.
19. Driekant Broodcafe
Bakkerij en lunchcafé Driekant heeft ook aan deze kant van de stad een vestiging; het broodcafé. Net iets andere (hippere) uitstraling, maar hetzelfde sociale en biologische karakter.
20. Bio Pizza
Is het al duidelijk dat er in Zutphen veel aandacht is voor biologisch en duurzaam? Je kunt bij Bio Pizza in ieder geval ook nog eens terecht voor een echte biologische pizza.
Op koopzondagen is parkeren in de binnenstad op de meeste plekken gratis
Zutphen is gelegen in het oosten van Nederland. Kijk eens op de website van Visit Oost om de vakantie in Nederland echt compleet te maken. Naast dat je kunt genieten van stad en natuur, kun je in deze regio heel bijzonder overnachten. Word wakker op het weiland tussen de koeien of geniet van absolute stilte aan een mooi meer.
Dit artikel is geschreven in samenwerking met Visit Oost.