Lifestyle19.07.2013

Fotografie tips & tricks deel 3: ISO (lichtgevoeligheid)


Nu we de sluitertijd en het diafragma besproken hebben, blijft er nog één onderwerp over: de lichtgevoeligheid (ISO). De ISO geeft aan hoe snel de sensor reageert op het licht dat door de lens op de sensor valt. Een lage waarde (mijn camera begint met 100) geeft aan dat het relatief lang duurt om een foto te maken, een hoge waarde (500, 600, 800 enz.) geeft aan dat het relatief kort duurt om een foto te maken. Hoe lang dit echt duurt hangt af van het diafragma en het aanwezige licht. 

Je verhoogt de ISO door extra stops te winnen waardoor foto’s maken in het donker makkelijk wordt. Je hebt al gezien in mijn vorige blogs dat wanneer je de sluitertijd of het diafragma wijzigt, dit hier ook voor geldt.

Ik zal een voorbeeld geven; je bent in een kerk ergens op vakantie en je hebt geen statief bij je, maar wilt de kerk toch zo goed mogelijk fotograferen. Flitsen is vaak niet geoorloofd en heeft ook weinig nut omdat je nooit een kerk in zijn geheel kunt uitlichten (tenzij je een detail wilt fotograferen). Stel je kiest een diafragma (bijv. f8, juiste scherptediepte) en je sluitertijd blijkt 1/15 seconde te zijn dan zal de foto er hoogstwaarschijnlijk bewogen uit zien. Je kunt ervoor kiezen om het diafragma te verlagen naar f7.1 waardoor de sluitertijd korter zal zijn. Maar hierdoor wordt de foto minder scherptediep. Maar je kunt ook de ISO verhogen omdat dit tevens de sluitertijd verhoogt. 

Foto genomen uit de hand, in een kerk: ISO 1000, diafragma 2,8 en sluitertijd 1\/30 seconde
Foto genomen uit de hand, in een kerk: ISO 1000, diafragma 2,8 en sluitertijd 1/30 seconde

Let wel op: hoe hoger de ISO, hoe meer ruis er aanwezig is in een foto. Tot welke ISO jouw camera nog goede kwaliteit foto’s levert en wat jij dus acceptabel vindt, moet je uittesten. Soms moet je een keuze maken om bijvoorbeeld niet de ‘perfecte’ foto te kunnen maken maar juist de foto die de bewuste locatie of voorwerp vastlegt op een zo goed mogelijke manier.

Foto in een kerk: ISO 800, diafragma  2,8 en sluitertijd 1\/50 seconde
Foto in een kerk: ISO 800, diafragma 2,8 en sluitertijd 1/50 seconde

Maar voor sommige fotografen is ruis helemaal geen nadeel. Het geeft de foto een effect mee namelijk. Experimenteer hier maar eens mee en kijk wat je er zelf van vindt. Persoonlijk fotografeer ik zo veel mogelijk met ISO 100 en ga in sommige situaties naar een hogere ISO waarde. Hoger als ISO 1000 gebruik ik vrijwel nooit omdat ik dan liever een statief gebruik (uitzonderingen daargelaten) en ik vind ruis storend voor de foto’s die ik maak. Mijn camera kan ik instellen tot ISO 3200 maar deze waarde heb ik nog nooit gebruikt. Pak je camera er maar eens bij en zet de ISO zo hoog mogelijk en bekijk het resultaat. Doe je bijvoorbeeld aan zwart/wit fotografie dan kun je dit weleens interessant vinden.

Foto op straat: ISO 125, diafragma 4,5 en sluitertijd 1\/60 seconde
Foto op straat: ISO 125, diafragma 4,5 en sluitertijd 1/60 seconde

Ik wens jullie allemaal heel veel plezier met fotograferen en mocht je vragen hebben dan hoor ik het graag!

Avatar foto
Bart Teulings

Bart is fotograaf en gek op reizen. Zijn favoriete bestemmingen zijn Noorwegen, IJsland, Finland maar ook Oostenrijk, Zwitserland en Italië. Hij maakt graag lange wandelingen, is een ontzettende muziekliefhebber en in zijn vrije tijd kookt hij graag.

Verder lezen over Fotografie

Review: op reis met de Thule Aspect camerarugzak

Met de Nikon D750 en drie bijbehorende lenzen (27-70, 24 en 50 mm) heb ik vaak een zware cameraset bij me als ik op reis ga. Tot voor kort zaten die gewoon los in een willekeurige rugtas zonder enige vorm van bescherming...

Gadgets23.03.2023

Review: op reis met de Thule Aspect camerarugzak

Met deze kindercamera maken de kids zelf de leukste foto’s!

Zijn je kinderen ook gek op het maken van foto’s? De kids groeien tegenwoordig op met de nieuwste technologische ontwikkelingen. Het maken van foto’s en video’s is voor de meesten geen onbekend terrein. Zeker als p...

Gadgets07.02.2023

Met deze kindercamera maken de kids zelf de leukste foto’s!

Zo maak je foto’s met je iPhone terwijl het vriest – zonder je handschoenen uit te doen

Mocht je op een plek zijn waar het echt mega koud is - Lapland in de winter bijvoorbeeld - dan is fotograferen ineens niet meer zo heel erg leuk. Daarvoor heb je namelijk je handen nodig en bij temperaturen van -25° C w...

Winter09.02.2021

Zo maak je foto’s met je iPhone terwijl het vriest – zonder je handschoenen uit te doen

6 tips voor fotograferen in de sneeuw: zo doe je dat!

Eén van de mooiste natuurfenomenen om te fotograferen is sneeuw. De wereld ziet er zoveel mooier uit als het gesneeuwd heeft. Het bos verandert in een sprookjesachtige setting. Een winter wonderland is een landschap dat...

Winter06.02.2021

6 tips voor fotograferen in de sneeuw: zo doe je dat!

Polaroid Lab laat je leukste vakantiefoto’s tot leven komen!

Heb jij weleens gekeken naar hoeveel foto’s je tijdens je laatste vakantie hebt gemaakt? Misschien zijn het er wel een paar honderd? De meeste zul je gewoon in de filmrol op je telefoon hebben staan - of op de geheugen...

Gadgets15.10.2020

Polaroid Lab laat je leukste vakantiefoto’s tot leven komen!

Vijf redenen om een fotoboek van afgelopen zomer te maken!

De zomer van 2020 is er eentje waarin geschiedenis werd geschreven. Vanaf begin maart stond ieders leven op z’n kop, en niet zo’n beetje ook. Van volledige vrijheid en de wereld rondreizen gingen we naar gesloten gre...

Lifestyle15.09.2020

Vijf redenen om een fotoboek van afgelopen zomer te maken!

Deze 15 foto’s laten zien hoe prachtig de natuur in Ierland is

Ierland is het land van de kelten, kastelen en mythen. En van ruige rotspartijen, spectaculaire kliffen en een groen, glooiend binnenland. Ierland is een van de mooiste natuurbestemmingen van Europa, al is dat zeker niet...

Natuur27.04.2020

Deze 15 foto’s laten zien hoe prachtig de natuur in Ierland is

Een fotoboek maken? Met deze tips gaat het je lukken!

Een fotoboek maken na een mooie reis is nu eenmaal heel veel werk. Zoveel werk, dat je er vol goede moed aan begint, maar het waarschijnlijk niet afmaakt. Nu zijn er allerlei alternatieven, zoals foto’s uploaden en een...

Lifestyle16.03.2020

Een fotoboek maken? Met deze tips gaat het je lukken!