Onlangs kon je lezen over de bezienswaardigheden in Israël. Nu volgt een artikel over alles wat met eten en drinken in Israël te maken heeft.
Want na alle bezienswaardigheden bezocht te hebben, is het tijd om even bij te komen in een comfortabel restaurant. Die zijn er genoeg, overal in Israël. Ook bezocht ik een van de bekendste wijnhuizen en een zeer goede kruiden- en specerijenwinkel. Lees snel verder voor tips, foto’s en alles wat je volgens deze foodie op culinair gebied moet weten en niet mag missen als je naar Israël gaat.
Hummus!
Een van de dingen die je absoluut moet proberen, is hummus. In Nederland inmiddels al behoorlijk bekend geraakt, onder meer door falafel-restaurants. Ik maak dit zelf regelmatig thuis en experimenteer nogal met de ingrediënten ter variatie. Voor degenen die niet weten wat hummus is, het basisrecept is gepureerde kikkererwten met olijfolie, peper, zout, knoflook, citroensap en tahin (een soort pindakaas van sesamzaad). Op dit basisrecept kun je eindeloos variëren. Ik voeg zelf de ene keer cayennepeper toe en dan weer koriander, komijnpoeder, uitjes en nog veel meer andere dingen.
In Israël zeggen in de eerste plaats dat ze hummus hebben uitgevonden (al zeggen ze dat overal in het Midden-Oosten en de Maghreb) en in de tweede plaats dat je een restaurant kan beoordelen aan de kwaliteit van zijn hummus. Als kwaliteitsoordeel van de restaurants die ik bezocht, bestelde ik dan ook overal hummus. Een goede hummus kent een smeuiigheid en textuur die haar prettig doen aanvoelen in de mond. Niet te droog! Daarnaast is het van belang dat de smaak goed, diep, gevarieerd (dus niet te eentonig) en een beetje spannend en exotisch is. Verder is de nasmaak van belang evenals de presentatie. Komt de hummus als een dikke klodder met verder niets erbij in een schaaltje, of mooi uitgestreken met wat kruiden, specerijen, olijfolie en hele kikkererwten ter decoratie erop.
Restaurants!
De Israëlische restaurants die ik bezocht heb, zouden op zich al reden genoeg kunnen zijn om het land te bezoeken. Natuurlijk is het Heilige Land met al haar bezienswaardigheden heel aantrekkelijk, en anders wel de mooie natuur, stranden en weer, maar vandaag gaan we over eten en drinken praten.
Voordat ik naar Israël ging, waren mijn verwachtingen met betrekking tot het eten aldaar erg hoog. Ik had reeds wat artikelen zoals deze gelezen en allemaal waren ze erg positief over het eten. Ik kon dus niet wachten om het zelf ook uit te proberen en nu ik het uit eigen hand en ervaring (w)eet, kan ik je mijn oordeel geven. Hieronder mijn selectie.
The Meat Restaurant: Haifa – veel gegrild vlees
Uri Buri: Akko – beste restaurant waar ik gegeten heb in Israël, top seafood en originele gerechten
Helena: Caesarea – prima seafood, schitterend uitzicht op de zee
Kimel restaurant: Tel Aviv – gezellig Frans bistro-stijl restaurantje, goed eten
Social Club Restaurant: Tel Aviv – hotspot waar het enorm druk is, veel hippe mensen, prima eten
Loveat: goede lunchroom, gezond, lekkere veggiefoods
Cafe Boya Restaurant: Tel Aviv
Abu Shukri: typisch Arabisch en beetje achenebbisj maar beste hummus restaurant van Jeruzalem, ook goede falafel.
Chakra Restaurant: Jeruzalem – sfeervol en lekker, veel goede groentegerechten
Naura: Abu Gosh – ongelooflijk veel en verschillende en grote porties, uitmuntend Arabisch, Libanees en Israëlisch eten, aanrader
Drinken!
Op elke straathoek koop je versgeperste sapjes. Met de hand staan de verkopers grote, ouderwetse ijzeren fruitpersen te bedienen en voor een shekel of 10 (ongeveer 2 euro) heb je een flink glas granaatappelsap, sinaasappelsap of zelfs nog exotischere drankjes als suikerrietsap (wel veel calorieën!).
Wijn!
In Israël wordt al duizenden jaren wijn gemaakt. Sla de bijbel er maar op na. Alleen is de rol van wijn er door de eeuwen heen veranderd. In het joodse geloof was het niet gebruikelijk om wijn bij bijvoorbeeld de avondmaaltijd te drinken, maar werd de drank vooral gebruikt bij rituelen zoals de kidoesj. De wijn uit de oudheid zal naar alle waarschijnlijkheid zoet en gekruid geweest zijn. Dit komt doordat het klimaat in de regio weliswaar zeer geschikt waren om goede druiven te kweken en ook om goede druivensap te maken, maar niet om kwaliteitswijnen te maken. Hiervoor is immers een gekoeld proces nodig. Tijdens de Arabische overheersing verdween veel wijnbouw (alcohol is immers verboden in de islam), maar toen in de tweede helft van de 19e eeuw veel joden vanuit Oost-Europa naar Palestina emigreerden, begonnen ze te zoeken naar manieren om wijn te maken. Ze kregen hulp van Baron Edmond de Rothschild die een van de beste wijnen van Frankrijk maakte (Château Lafite). De Rothschild hielp ze op verschillende manieren, financieel en ook via het sturen van de beste wijnranken en wijnspecialisten uit de Bordeaux.
Met zijn hulp werd in 1882 het wijnhuis Carmel opgericht: inmiddels is dit naast de oudste ook de grootste en bekendste wijnmakerij van Israël. Carmel is tevens de grootste exporteur van koshere wijn in de wereld.
Ik kreeg een rijke selectie aan wijnen te proeven en was erg onder de indruk. Officieel vallen de Israëlische wijnen onder de noemer ‘Nieuwe Wereldwijnen’, maar dat vinden ze in Israël een gotspe en in alle eerlijkheid, ze zijn er inmiddels behoorlijk in geslaagd om de kracht van het klimaat te koppelen aan de klasse van Europese wijnen. Ongetwijfeld ook dankzij de invloed van de De Rothschilds, toch een van de grootste namen in de Europese wijnindustrie.
Mijn favoriet onder de rode wijnen: Carmel Single Vineyard Cabernet Sauvignon – 15 maanden gerijpt op Franse eikenhouten vaten, veel donker fruit en in de afdronk ook kruiden uit de regio.
De witte wijnen zijn ook zeer aantrekkelijk. Spannend, kruidig, veel geel fruit (sommige juist meer wit fruit) en erg afwisselend. Vervelen niet snel. Verrassende favoriet: de Gewurztraminer uit 2013 van Carmel Vineyards. Jong maar veel pit en fruit en kracht.
Tijdens de trip bevielen me de witte wijnen uit Upper Gallilee en uit de Golan erg goed. Prachtige Sauvignon Blancs die moeiteloos de concurrentie met Franse Sauvignon Blancs aankunnen.
Kruiden!
De Israëlische keuken is ongekend rijk aan verschillende smaken als gevolg van eeuwenlange beïnvloeding door oost en west. Vooral vanuit het oosten en zuiden zijn buitengewoon veel kruiden en specerijen aangevoerd met handelskaravanen naar het westen. De Phoeniciërs, Grieken, Romeinen, Arabieren en ook verder weg gelegen culturen brachten de meest uiteenlopende smaken naar de regio. Ik bezocht een spice and herbs farm en kwijlde me helemaal mesjogge temidden van al die geuren en smaken.
De Spicy Way is een in Israël zeer bekende winkel die zelf ook veel kruiden kweekt en inmiddels is uitgegroeid tot een winkelketen die ook in andere landen begint door te breken. In Beit Lechem HaGlilit (Bethlehem in Galilea) is de flagship store waar je niet alleen kruiden kan kopen, maar ook de kruidentuinen kan bezoeken en bezichtigen. Hier is een ongelooflijke variëteit aan kruiden en specerijen te koop met mixes die zelfs ik als door de wol geverfde kruiden-culi nog nooit gezien had. Ik sloeg flink in en kon gelukkig gewoon met credit card betalen. De prijzen vielen me erg mee, het is gemiddeld zo’n 25% goedkoper dan in Nederlandse kruidenwinkels.
Het land van melk en honing, tegenwoordig het land van wijn, verse groenten, kruiden, specerijen, vis, hummus, zoet fruit, witte kazen en olijven zal ik niet snel vergeten. Zeker niet nu ik weer terug ben in het land van aardappels, draadjesvlees en slapgekookte groente. Gelukkig kun je in ons land tegenwoordig ook bijna alles krijgen, maar het verschil tussen een sinaasappel uit de supermarkt en een sinaasappel die ik rechtstreeks uit een boom bij een Kibbutz in de buurt van Jaffa plukte, is helaas niet te overbruggen…
