Denk je aan Portugal dan denk je vaak aan Lissabon, de Costa Verde of de Algarve. Maar het land heeft zoveel meer te bieden! Het groene centrum van Portugal is een onontdekt plekje om in alle rust óf juist actief te ontdekken. Het heeft veel elementen voor een mooie trip: natuur, cultuur, heerlijke lokale specialiteiten en wijn. Wij maakten een korte trip door Centraal Portugal, van Porto naar het binnenland in de omgeving van Serra da Estela en de twaalf historische bergdorpen. En dat is de moeite! Graag deel ik de mooiste plekken die ik hier ontdekt heb met je.
Als je vanuit Porto het binnenland inrijdt, overvalt je de schoonheid van het landschap. Groene heuvels wisselen af met charmante bergdorpjes. Oude vrouwtjes kijken nieuwsgierig uit hun raam en geven je een handkus als je voorbij komt.
Omgeven door heuvels en de rivieren Vouga en Dão ligt Viseu. Deze stad werd ooit uitgeroepen tot de Portugese stad met de hoogste levenskwaliteit. Het is de eerste stop op onze korte reis op ongeveer 1,5 uur rijden vanaf Porto Airport.
Het historische centrum heeft smalle straatjes waar je doorheen kunt dwalen. De stad kent ook veel pleintjes en groene parken om te relaxen of juist actief bezig te zijn. We liepen een hardlooprondje door de stad en kwamen uit bij het stadspark Aquilino Ribeiro Park. Het is een groot park met een meertje, wandelpaadjes, speelplekken voor kinderen en een track om je rondjes te lopen. En dan na de activiteit op een terras, in het gras of aan de rand van de rivier nog even genieten van een van de heerlijke wijnen uit de Dão-regio!
▸ Tip: Het Museu Grão Vasco, gewijd aan de 16e -eeuwse kunstschilder Vasco Fernandes, en de Kathedraal van Viseu zijn ook een bezoek waard.
Santar is een klein dorpje op een half uurtje afstand van Viseu. Het dorp is met 1.000 inwoners klein maar bekend om het culturele erfgoed en het landschap met de wijngaarden. Natuur, cultuur en wijn staan hier centraal. Het oude centrum van Santar bestaat uit granieten, statige gebouwen en stenen muren. Achter deze muren bevinden zich de tuinen en de wijngaarden.
Wil je de geschiedenis van het dorp leren kennen en genieten van het prachtige landschap, maak dan een tour door de tuinen en wijngaarden van Santar Garden Village. Het is een mooi aangelegde tuin met wijngaarden en zelfs een moestuin waar dorpelingen hun eigen groenten kunnen verbouwen.
Centraal Portugal is een perfecte plek voor outdoor liefhebbers met de vele natuurparken. Wanneer je in Centraal Portugal bent mag je de Serra da Estrela zeker niet overslaan! Serra da Estrela is zowel de naam van de regio als van het natuurpark met de hoogste berg (1.993 meter) van het Portugese Vasteland én de enige skipiste van heel Portugal.
Vergeet onderweg niet om je ogen open te houden. Want via de Zezere Glacial Valley Route (N338) heb je prachtig uitzicht op de gletsjervallei en op de dorpjes van Monteigas. Zo bijzonder om te zien hoe het ijs het landschap heeft gevormd. De gletsjertong is kilometers breed met steile hellingen, enorme granieten rotsen en idyllische bergmeren. Je kunt er uren rondrijden of stukjes te voet of op de fiets ontdekken!
In de omgeving kom je veel rivierstrandjes tegen die in de zomer erg populair zijn bij de lokale bevolking. Begrijpelijk want je kunt er heerlijk afkoelen midden in de natuur!
Bij het ‘praia fluvial’ de Lapa dos Dinheiros worden in de zomermaanden schotten in de rivier gezet waardoor een zwemplas ontstaat. Ook in Loriga, iets verder naar het Zuiden aan de rand van de Serra da Estrela vind je een prachtige zwemplek met een ‘strandje’ en uitzicht op de bergen.
In Centraal Portugal vind je naast prachtige natuur ook veel historie. Zo zijn er verspreid over de regio’s Coimbra, Castelo Branco twaalf dorpjes die de titel Aldeias Historicas dragen. Ze liggen verspreid in de heuvels aan de grens met Spanje. Dat is geen toeval omdat ze belangrijk waren voor de verdediging van het land van vele generaties koningen. Wij bezochten tijdens onze reis twee van deze schilderachtige dorpjes.
Ten Oosten van de Serra da Estrela ligt Belmonte. De plaatsnaam is toepasselijk vanwege het prachtige uitzicht op de bergen van het natuurpark. Maar het dorpje zelf betovert je misschien wel net zoveel. Met de kleine ongeordende straatjes en granieten huisjes, bloemen die bloeien, de citrusbomen en de lokale streetart. Elke keer is het weer een verrassing waar je uitkomt en wat je te zien krijgt.
Belmonte heeft een rijk verleden. Het is de geboorteplaats van de zeevaarder Pedro Álvares Cabral, die in 1500 Brazilië ontdekte. Ook heeft Belmonte een grote Joodse community die hier al eeuwen lang is gevestigd. Dit zie je nog steeds terug in het straatbeeld, bijvoorbeeld aan de markeringen bij de deuren van de huizen en aan de nieuwe synagoge.
Wil je meer weten over de historie, cultuur en natuur van Belmonte dan kun je terecht in één van de zes musea zoals het interactieve Museum of Discovery, het Joodse Museum of het Eco Museum over de flora en fauna van de Zêzere rivier.
Als je door de gotische poort het dorp binnenloopt met het kasteel, de granieten huisjes en de schandpaal waan je je in een middeleeuws filmdecor. Leuk detail zijn de twee groeven in de muur van de poort, die als maatstok werden gebruikt door de middeleeuwse handelaren. Sortelha ligt op 760 meter hoogte in een ring van rotsen. Hier is ook de plaatsnaam aan te danken: ring = sortija in het Castilaans.
Naast de charme en historie van de dorpjes is het onderweg ook genieten van het landschap. Wij maakten een mountainbiketocht van Sorthela naar Belmonte; een rit van ongeveer 22 kilometer met af en toe een klimmetje. Het is echt genieten op de stille landweggetjes! Een deel van de tocht rijdt je zelfs over de oude weg waarover de pelgrims liepen op hun weg naar Santiago de Compostela.
Ten Noordwesten van de Serra da Estrala ligt het dorpje Lapa dos Dinheiros met uitzicht op de Mondego vallei. Het dorpje geeft je het gevoel dat de tijd heeft stilgestaan met de ongerepte natuur en de authentieke huizen.
Vanuit de kerk in het dorp kun je een prachtige wandeling maken via de Çanica route. Je loop door het eeuwenoude kastanjebos en langs de watervallen van de Cancina rivier. De natuur is hier nog echt ongerept en het gebied wordt dan ook niet voor niets de ‘Serra Estrela Amazone’ genoemd. De Canica trail is 7 km lang met 500 hoogtemeters en is een deel van de GR22 route. Meer wandel- en fietsroutes in de omgeving vind je hier.
Leuk om te weten: in de grotten in dit gebied, waarvan de ingang bijna onvindbaar is, is een paar jaar geleden zelfs een nieuwe insectensoort ontdekt.
Heb je langer de tijd, dan kun je een of meerdere etappes van de GR22 te voet of per fiets afleggen. Deze langeafstandsroute van 563 km heet niet voor niets de ‘Grande Rota das Aldeias Historicas de Portugal’: je komt namelijk door alle twaalf de historische dorpjes. Je hebt een Noordelijke en Zuidelijke lus en start en finisht elke etappe in een van de dorpen. Onderweg is het genieten van de rust, de heuvels en het platteland. Je komt door de mooiste natuurparken van Portugal: Het Natural Park of Douro International, het Natural Park of Tejo International en de Serra de Estrela. Echt genieten dus!
De GR22 is een Europees gecertificeerd als ‘Leading Quality Trail’. Dit betekent dat ze voldoen aan hoge standaarden op het gebied van duurzaamheid, bewegwijzering, cultuur en natuur.
Wil je een wandel- of fietstocht maken onder begeleiding, dan ben je bij A2Z aan het goede adres. Van korte tot meerdaagse activiteiten op een e-bike of mountainbike, het kan allemaal.
Tijdens onze reis maakten we kennis met dit project dat zich inzet voor de duurzaamheid en leefbaarheid in de 41 dorpen in de regio. Ze maken de dorpen aantrekkelijk voor jonge mensen en toeristen. Door bijvoorbeeld het organiseren van wandeltochten en festiviteiten zoals het kersenfestival in Alcongosta (juni) of het ‘Festival of Transumance and shepherds’ in Seia (juli) waarbij je de herders en hun vee vergezelt bij de trek naar de bergen.
Ook hebben ze in leegstaande gebouwen in de dorpen drie co-working spaces geopend om in alle rust te werken. Dit is de eerste plek buiten de stad waar dit kan in Portugal. Ideaal voor een workation! En wil je zelf iets betekenen voor de lokale community dan wordt dat zeer gewaardeerd.
In de co-working spaces is alles gemaakt van materialen uit de regio. Zoals de bankbekleding van Burel wol, rieten stoelen en tafels van hout van de bomen die werden geraakt door bosbranden in de regio.
Meer info vind je hier.
Vroeger werd Burel, het wol van de schapen uit de regio, vooral gebruikt voor de kleding van schaapsherders omdat het goed beschermd tegen kou en regen. Tegenwoordig worden er sjaals, kleden, tassen, krukjes en designproducten gemaakt in de kleinschalige Burel fabriek in Manteigas en geëxporteerd over de hele wereld.
Het begon met het maken van stoffen voor het interieur van de hotels van de Burel mountain group: Casa de Sao Lourenco en Casa das Penhas Douradas. De eigenaresse opende een ‘lineroom’ waar ze alle producten maakte. Daarna opende ze een winkel in Lissabon en zo ging het balletje rollen. In 2011 is de fabriek in Manteigas geopend waarbij het hele proces van weven tot eindproduct bij elkaar is gebracht. De fabriek organiseert rondleidingen waarbij je elk stukje van het proces van dichtbij kunt zien. De moeite waard! Momenteel zijn er drie winkels in Lissabon en eentje in Porto waar de producten te koop zijn.
Tijdens onze reis hebben we overnachten op luxe & bijzondere plekken midden in de bergen of in de stad.
Overnachten op een bijzondere manier deden wij bij Pousada Viseu. Een Pousada is een historisch gebouw, zoals een kathedraal, ziekenhuis of klooster, dat volledig is gerestaureerd en tot een hotel is omgetoverd. In Viseu is het een oud ziekenhuis waar je slaapt, maar daar merk je niet zoveel meer van als je in dit luxe hotel binnenstapt.
In het kleine dorpje Lapa dos Dinheiros ligt Casas da Lapa met een geweldig uitzicht op de bergen. Het hotel is een pareltje op de berg waar je in alle rust kunt verblijven met een spa, zwembad, bibliotheek en een eigen restaurant. Vanuit het zwembad en de kamers heb je prachtig uitzicht op het berglandschap.
Casa de Sao Lourenco in Manteigas is een 5-sterrenhotel, en dat merk je aan alles. Het is een design hotel met een luxe uitstraling. Je ziet in het hotel het creatieve gebruik van de Burel-wol terug, zoals aan de plafonds, wanden, krukjes en gordijnen. Vanuit het hotel kun je mooie wandelingen maken of gewoon genieten in het zwembad of de spa.
Aan gastvrijheid, lekker eten en drinken geen tekort in centraal Portugal! De wijnen uit de Dao-regio werden trots geschonken tijdens ons verblijf op de verschillende plekken in Centraal Portugal. En wat denk je van een stukje Serra da Estrela Manteigado kaas erbij. Ook proefden we de gastronomische specialiteiten uit de regio zoals stoofvlees en bacalhou.
Bezoek voor een heerlijke lunch of diner deze restaurants, waar de traditionele Portugese keuken en regionale producten wordt gecombineerd met de moderne technieken.