Vier goede redenen om op reis te gaan naar de Duitse regio Franken

Je hebt vast weleens gehoord van de Duitse deelstaat Beieren. De regio Franken ligt in het noorden van deze deelstaat. Inmiddels hebben wij hier 14 steden en hun omgeving verkend en kunnen concluderen dat Franken een prachtige regio is. Bovendien is het heel afwisselend, zodat er voor iedere vakantieganger genoeg te zien en doen is.

Marloes en Henk bezochten allebei al 5 prachtige steden in de omgeving en genoten onder andere van de wijnregio. Lees hun blogs hier en hier en laat je inspireren. Ik mocht als laatste op pad en trok er een kleine week voor uit om Bamberg, Coburg, Kulmbach en Bayreuth te bezoeken. En wat bleek? Ook in de herfst is Franken prachtig!

1. Bamberg

Bamberg is een levendige stad en gebouwd op 7 heuvels. De middeleeuwse stadskern is prachtig om te bezoeken en de hele oude binnenstad staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Er wonen nu zo’n 70.000 mensen en omdat het een echte universiteitsstad is, ook veel studenten. Dat geeft de stad een levendige ‘vibe’. De rivier de Regnitz stroomt door de stad en deelt de stad in 3 delen: de rechteroever, linkeroever en het eiland in het midden daarvan. In 2018 bezochten meer dan 700.000 toeristen de stad en dat aantal neemt jaarlijks toe.

Wie een bezoek brengt aan Bamberg zal al snel merken dat het een echte bierstad is. De stad zelf heeft maar liefst 11 brouwerijen en de meesten daarvan zijn al eeuwenlang eigendom van dezelfde familie. Ze hebben allemaal een echte biertuin en sommige brouwerijen openen al om 8 uur in de ochtend. In Bamberg kun je ook kennismaken met ‘rauchbier’, een biertje dat zijn karakteristieke smaak te danken heeft aan het gebruik van gerookte mout.

Zien en doen in Bamberg

• Wandelen door het historische centrum: wandel over het eilandje, bezoek hier de markt (elke dag behalve zondag), loop binnen in één van de traditionele boetiekjes, volg de rivier en bekijk het imposante en enigszins vreemd geplaatste oude stadhuis.
• Drink een biertje in een van de stadsbrouwerijen: of je nu een bierliefhebber bent of niet, je kunt eigenlijk niet om bier heen in Bamberg. Loop binnen bij een van vele traditionele stadsbrouwerijen zoals Mahrs Bräu of Fässla. Bij mooi weer drink je dit natuurlijk buiten op in de biertuin. Veel van deze brouwerijen zijn gevestigd in eeuwenoude panden met een middeleeuwse sfeer.
• Drink rauchbier bij Schlenkerla: het eigen gebrouwen rookbier is wereldberoemd en zeker de moeite waard om te proberen. Het bijbehorende restaurant serveert eten dat goed combineert met dit bijzondere bier. Uiteraard zijn de inwoners dol op dit bier, proef en oordeel vooral zelf!
  
• Bezoek de kathedraal: de ‘Dom van Bamberg’ werd al voltooid in de 13e eeuw. In de kerk zijn veel goed bewaard gebleven beelden te zien en de Domplatz is ook een bezoek waard. Om de hoek vind je de de residentie, een paleis dat nooit is afgebouwd maar wel een mooie rozentuin heeft én weids uitzicht biedt over de stad.
• Loop langs het water in ‘Klein Venetië’: lopend langs het water doet dit deel van Bamberg inderdaad denken aan de Italiaanse stad. Veel middeleeuwse vakwerkhuizen zijn dicht op elkaar gebouwd aan het water. Loop hier voor het beste uitzicht vroeg in de ochtend langs het water of juist met zonsondergang. Navigeer naar de Kasernstrasse en loop vanaf daar verder langs het water.
• Bezoek de vogelzaal in het Naturkunde-Museum: in dit museum leer je meer over de regio, stad, dieren en fossiele vondsten. Bovendien heeft het een zaal vol opgezette vogels, van klein tot groot en behoorlijk imposant. Naast vogels zie je er ook andere dieren, zoals verschillende apensoorten. Een leuk uitje voor wie met kinderen de stad bezoekt.

Slapen, eten en drinken in Bamberg

Hotel: Wij sliepen in het elegante Hotel Bamberger Hof Bellevue, gevestigd in een 19-eeuws gebouw met een Parijse allure. Hier sliep ook de Dalai Lama al eens en meer beroemdheden. Verwacht een traditionele kamer met hoogpolig tapijt en metershoog plafond.

Eten: Probeer een ‘butterhörnchen, de lokale specialiteit die lijkt op een croissant maar toch echt een andere smaak heeft. Bij iedere bakker te koop.

Kopen: Breng een bezoek aan Die Bierothek in Bamberg. De naam zegt het al, hier verkopen ze bier. Ze hebben een enorme keuze en een aantal heel speciale exemplaren, zoals bier met augurk (vraag naar de Gurken Gose).

2. Coburg

Vanaf Bamberg ben je in een uurtje in Coburg en je voelt meteen dat dit een heel andere stad is. Deze oude vestingstad heeft een gezellig groot marktplein, wat zelfs een beetje doet denken aan de pleinen die wij in Nederlandse steden hebben. Natuurlijk vind je op en rondom de markt volop café’s, restaurants en winkels. De stad en omgeving heeft behoorlijk wat kastelen, met Veste Coburg als meest opvallende. Dit kasteel ligt bovenop een heuvel en vanaf hier heb je bovendien een prachtig uitzicht op Coburg en de bossen eromheen.

Er wonen iets meer dan 40.000 mensen in deze stad en dat maakt het een overzichtelijke plaats. Prachtige natuur is bovendien ‘om de hoek’. Wist je dat Coburg een link heeft met het Britse koningshuis? In 1840 trouwde Prins Albert (afkomstig uit Coburg) met Koningin Victoria. Veste Coburg kun je tijdens een bezoek niet overslaan, het is zelfs één van de grootste kastelen van Duitsland. En het is niet het enige kasteel hier. Ben je een liefhebber van kastelen, dan bezoek je hier ook kasteel Castle en slot Callenberg.

Zien en doen in Coburg

• Bezoek Veste Coburg: het is één van de grootste en best bewaarde kastelen in Duitsland, dus dit kasteel moet op je lijstje komen te staan tijdens een bezoek aan de stad. Middenin de binnenstad stopt een treintje dat naar boven rijdt, zodat je zelf niet 167 meter op de heuvel hoeft te klimmen. In het kasteel vind je een indrukwekkende kunstverzameling en je ziet er ook de kamer waar Luther ooit een half jaar verbleef. Loop zeker ook een rondje om het kasteel om van het uitzicht te genieten en als je nog energie hebt, is het aan te raden om naar de stad beneden te wandelen. De route is prachtig, net als het uitzicht op het kasteel.
• Pak de fiets naar de Goldbergsee: de Goldbergsee is een prachtig gelegen meer en de perfecte plek om iets actiefs te doen. Rij er bijvoorbeeld met je auto naartoe om een rondje van zo’n 7 kilometer te gaan hardlopen. Of pak een fiets bij je hotel en trap het meer rond.
• Marktplatz Coburg: de markt is centraal gelegen binnen de vesting en werd in de 15e eeuw aangelegd. Op de Marktplatz staat een prachtig stadhuis en raadhuis. Vanaf hier loop je alle gezellige straatjes in en als je geluk hebt is de markt op het plein aan de gang. Hier scoor je een echte Coburger bratwurst (waarover later meer).
  
• Poppenmuseum: in het Poppenmuseum in Coburg zie je naast enorm veel poppen (van groot tot klein), ook oud speelgoed. Een mooi, klein museum en leuk plek om met kinderen te bezoeken. Elke tweede zondag van de maand is er een poppen- en berendokter om ‘gewonde’ patiënten weer op te lappen.

Slapen, eten en feesten in Coburg

Hotel: Het Vienna House Easy is een hip hotel en ligt buiten de vesting. Maar je pakt hier zo een gratis fiets en bent binnen 10 minuten midden in het centrum. Wat ons betreft een aanrader om te verblijven! Fietsen kan in Coburg trouwens heel goed, veel wegen hebben zelfs fietspaden.

Eten: De echte Coburger Bratwurst koop je in een klein standje op de Marktplatz. De worst is een bekende specialiteit in de regio en wordt in een klein broodje geserveerd.

Feesten: Jaarlijks vindt het grootste sambafestival ter wereld, buiten Brazilië, plaats in Coburg. Er komen honderdduizenden mensen op af en er trekt een indrukwekkende optocht door de stad. In 2020 vindt het festival van 10 tot 12 juli plaats.

3. Kulmbach

Kulmbach is de kleinste stad die ik heb bezocht tijdens mijn bezoek aan de regio. Het heeft een rijke historie en boven de stad torent het prachtige kasteel Plassenburg uit. De stad is ook bekend om haar biertraditie, jaarlijks vindt de Kulmbacher Bierwoche plaats. Daarnaast is in het kleine stadje zelf behoorlijk wat te zien, de oude stad is prachtig om in rond te wandelen. En wie na Coburg nog meer bratwursten wil proeven, zit ook in Kulmbach goed.

De oude stad verken je gemakkelijk te voet. Als je rondloopt over de middeleeuwse muur heb je bovendien een goed zicht op kasteel Plassenburg. Vanaf Kulmbach ben je binnen een uur in Tsjechië, het ligt nog maar 75 kilometer van de grens.

Zien en doen in Kulmbach

• Kasteel Plassenburg: dit imposante kasteel kijkt uit over de stad en wil je het te voet bezoeken, dan staat je een behoorlijke klim te wachten. Het uitzicht en kasteel zijn het overigens zeker waard, dus laat je niet afschrikken en loop op je gemak de heuvel op. Plassenburg stamt al uit 1135, maar werd verwoest. De versie die je nu ziet, is herbouwd in 1559. In het kasteel bevinden zich verschillende musea, dus je brengt hier gemakkelijk een halve dag door.
• Tinnen Figuren Museum: in het kasteel bevindt zich een indrukwekkend museum met 150 diorama’s vol tinnen figuren. Het is echt de moeite waard om op je gemak de diorama’s (waaronder het grootste ter wereld, met 19.385 figuren!) te bekijken.
  
• Landschaftsmuseum Obermain: dit museum zit ook in het kasteel en vertelt meer over de regio, historie, verhalen en het landschap.
  
• Bezoek het badhuis: in het centrum van de stad vind je een middeleeuws badhuis, dat al in 1398 in gebruik werd genomen. Tijdens een renovatie in 1998 werd de grond door archeologen onderzocht en werden de oudste resten van het badhuis ontdekt.
  
• Drink een biertje en eet een streekgerecht bij Kommunbräu Kulmbach: als tegenbeweging van de industrialisering in het bierlandschap, werd in 1992 door de inwoners van de stad de Kommunbräu opgericht. De brouwerij heeft 450 leden, die er samen voor zorgen dat de Kommunbräu blijft voortbestaan en het ongefilterde bier kan brouwen. Het bijbehorende restaurant serveert streekgerechten die goed samengaan met het bier.
  
• Actief in natuurgebied Mainaue: dit natuurgebied beslaat 26 hectare en is ideaal voor wie een stuk wil wandelen, fietsen of hardlopen. Het ligt net buiten Kulmbach. Bij mooi weer kun je hier beachvolleyballen op het strandje en natuurlijk zwemmen in het heldere water.
  

Slapen en bier drinken in Kulmbach

Slapen: Kulmbach beschikt voornamelijk over kleine (familie)hotels. Een daarvan is Ertl, een fijn hotel net buiten het centrum. De kamers hier zijn behoorlijk ruim en uiteraard verzorgt familie Ertl een uitgebreid Duits ontbijt.

Kulmbacher Bierwoche: Iedere zomer staat Kulmbach een week lang in het teken van bier tijdens de Kulmbacher Bierwoche. “Vergelijk het met de Oktoberfesten in München”, vertelde mijn gids, “maar dan met veel beter weer”. In 2020 vindt de Kulmbacher Bierwoche van 25 juli t/m 2 augustus plaats.

4. Bayreuth

In Bayreuth sluit ik mijn trip door Franken af. En dat blijkt een prettige afsluiter te zijn, want dit is een prachtige stad die meteen een statige indruk maakt. Het is de stad van de Markgraven en componist Richard Wagner. Die laatste liet net buiten de stad zijn eigen theatergebouw bouwen op een heuvel, bedoeld om te gebruiken voor het opvoeren van zijn eigen opera’s. Dit Festspielhaus is tot op de dag van vandaag nog in gebruik, jaarlijks komen er duizenden fans naartoe. In de stad zelf vind je een schitterende opera, die door kenners niet voor niets wordt geroemd vanwege de bijzondere barokke stijl.

Iets buiten de stad vind je de Eremitage (Hermitage), een historisch park en oud paleis, aangelegd en gebouwd in de 18e eeuw. En je vindt in Bayreuth nog meer paleizen. In het centrum van de stad vind je het Neue Schloss, een paleis met Franse allure. Binnenin bevindt zich de Staatsgalerie, met prachtige kamers en een verzameling schilderijen. Sowieso kun je als museumliefhebber je hart ophalen in Bayreuth (waarover later meer).

Zien en doen in Bayreuth

• Festspielhaus: dit wereldberoemde theater is gebouwd op een heuvel net buiten de binnenstad. Het is een van de grootste operahuizen ter wereld en trekt jaarlijks duizenden bezoekers. De architectuur en akoestiek zijn uniek en op verzoek boek je hier een rondleiding.
• Eremitage: de Eremitage bestaat uit een paleis met park, bijgebouwen, fonteinen en beelden met fantasiefiguren. Het is een plek waar de inwoners van de stad in de zomer graag naartoe komen om te relaxen en op een kleedje in het park uit te kijken over de stad.
• Maisel Bier museum: in Bayreuth wordt Maisel bier gebrouwen en in de oude fabriek is nu het bierbrouwerijmuseum gevestigd. Maisel’s Bier Erlebnis-Welt was ooit zelfs het grootste biermuseum ter wereld en nog steeds een van de grootsten. Je ziet hier uiteraard hoe het bier gebrouwen werd, maar vindt er ook enorme verzamelingen viltjes, reclames en bierglazen. Je sluit je rondleiding hier uiteraard af met een kleine proeverij in het bijbehorende restaurant.
• Richard Wagner museum: het Richard Wagner museum bevindt zich in, naast en onder het oude woonhuis van de componist. Je leert hier meer over zijn leven, de familie Wagner en in het ondergrondse interactieve museum luister je naar zijn muziek. Grote kans dat je verbaasd bent hoeveel werken van Wagner je kent uit bekende films.
• Operahuis: in de binnenstad vind je het Markgrafelijk Operahuis uit de 18e eeuw. Van de buitenkant een mooi gebouw, van binnen ontzettend indrukwekkend. Het operahuis behoort tot de weinige theater- en operagebouwen uit die tijd die zo goed in originele staat behouden zijn gebleven. Het staat bovendien op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

Slapen, eten, sporten en ontspannen

Slapen: In Bayreuth is een handvol goede hotels en daar is Hotel Rheingold er een van. Een prima hotel met mooie kamers, betaalbaar en op loopafstand van de binnenstad. Maak hier ook gebruik van het ontbijt, want dat is ontzettend goed!

Eten: Restaurant Oskar in de binnenstad serveert diverse streekgerechten. Je kunt er terecht voor lunch en diner. Wist je dat ze in deze regio vaak uitgebreid warm lunchen? Probeer het ook en pak dan ’s avonds nog een salade met brood en hapjes, net zoals de bewoners van deze regio doen.

Sporten en ontspannen: Rondom de stad kun je prima sporten en ontspannen. Niet ver van Bayreuth is het bijvoorbeeld al mogelijk om in de winter te gaan skiën. De heuvels rondom de stad lenen zich prima voor een lange hike. En wil je helemaal ontspannen? Bezoek dan de thermale spa (Lohengrin). Dit wellnessresort is behoorlijk groot en toegang is niet duur (€ 16,50 voor een hele dag). Het water komt uit een eigen bron.