Wie gek is op wintersport weet dat goed materiaal van groot belang is. Natuurlijk is de juiste techniek van belang om heelhuids beneden te komen, maar dat is je materiaal zeker ook. Heb jij je weleens afgevraagd hoe een ski gemaakt wordt? En hoe lang het duurt om en set ski’s te maken?Wie weet wordt jouw nieuwe favoriete ski er wel eentje van de Zwitserse skimaker Anavon. Een start-up die van plan is de traditionele markt van ski’s eens flink op te schudden. Wij krijgen in het Zwitserse dorp Disentis een kijkje in de keuken van Anavon, want daar staat hun werkplaats. Met een hoop frisse kleuren en geuren van nieuwe ski’s is het alsof je in een snoepwinkel loopt!
Anavon is nog een zeer jong bedrijf, een echte start-up. Het bestaat nog maar een paar jaar en heeft – zoals het een echte start-up betaamt – slechts een handjevol mensen in dienst. Hoewel er nog volop getest wordt, kun je hier wel degelijk al nieuwe ski’s kopen.
De werkplaats van Anavon staat in Disentis, een plaatsje in het Zwitserse kanton Graubünden, een regio waar naast Duits en Italiaans ook Reto-Romaans wordt gesproken. Het is een taal die maar weinig mensen onder de knie hebben. De naam Anavon komt uit die oude taal en betekent vooruit of vooruitgang. Ook in het logo zijn de lokale roots verwerkt: de letters uit de naam Anavon zijn geschreven in oud Germaans schrift. De eerste letter staat symbool voor de God van skiën en winter (Ullr).
We krijgen een rondleiding van Mauro Lardi, die eigenlijk advocaat is maar tegelijkertijd tot het selecte clubje mensen behoort dat van Anavon een succes wil maken. Het enthousiasme is aanstekelijk, want door zijn verhaal ga je zelf ook geloven in het succes van Anavon.
Anavon maakt verschillende soorten ski’s. Zo is er een racer, een freeride ski en een carve ski. Alle ski’s worden gemaakt van essenhout, dat vooral als kenmerk heeft dat het super sterk is. Mocht je ergens nog een oude houten ski tegenkomen, waar vroeger – en dan heb ik het over zo’n 80 tot 100 jaar geleden – op geskied werd, dan is de kans bijna honderd procent dat deze ook van essenhout gemaakt is. Een sterkere houtsoort ga je het namelijk niet snel vinden. Anavon selecteert dan ook nog eens de allersterkste stukken Zwitsers essenhout die ze gebruiken om ski’s van te maken. Ze slijpen er flinterdunne plakjes uit die de basis van een nieuwe ski vormen.
Een ski maken met de hand doe je laagje voor laagje. Wat je nodig hebt is een speciale mal waarin je al die laagjes kunt opbouwen. Die lagen worden met lijm aan elkaar vastgemaakt, wat in feite al een wetenschap op zich is. Alleen met een exacte hoeveelheid lijm en de juiste temperatuur van de persen komt er een goede ski uit voort. Binnen vier uur is jouw custom made ski klaar. De langste tijd gaat zitten in het persen en slijpen van de ski’s, maar het feitelijk in elkaar zetten – dus laag voor laag opbouwen – gaat best wel snel. Zo snel zelfs, dat Andreas Egli van Anavon het ‘even’ voordoet. En dat is super interessant om te zien.
Op dit moment produceert Anavon 400 ski’s per jaar, die in de werkplaats in Disentis met de hand in elkaar worden gezet. Van die 400 paar wordt een deel gebruikt om te testen en de rest wordt verkocht. Dat zijn er natuurlijk helemaal niet zoveel, maar het is op dit moment genoeg om break-even te draaien. Ze kunnen er wel meer produceren, maar dan moet ook de vraag stijgen.
Aan zo’n handgemaakte Zwitserse ski hangt natuurlijk ook een prijskaartje. Een normale ski in standaard zwart begint bij 990 Zwitserse franken. Maar ga je voor de meest exclusieve optie, dan zal je er wellicht 2.300 Zwitserse franken voor moeten betalen. Met de huidige wisselkoers ben je iets voordeliger uit uit euro’s.
Eén van de dingen die een Anavon-ski zo bijzonder maakt is dat je je eigen ski compleet zelf kunt samenstellen. Je kunt om te beginnen de kleur van de ski en de kleur van het logo kiezen, maar ook je eigen naam of bedrijfsnaam erop behoort tot de mogelijkheden. Zelfs in hetzelfde oud-Germaanse lettertype als het logo. In feite kun je ook zelf aangeven hoe je je ski wil hebben: welk stijfheid en andere speciale wensen. Je koopt dit product dan ook als je op zoek bent naar exclusiviteit, als je een band wil met je skimaker en geen voorstander bent van massaproductie. Anavon maakt overigens alleen de ski zelf, de bindingen komen van Salomon.
Anavon werkt volledig volgens de Japanse filosofie Kaizen, een werkmethode die volledig draait om productiviteit en de hoogst haalbare efficiëntie. In de praktijk komt dat neer op een kleine, efficiënte en vooral schone werkplek. Je hebt alleen die dingen tot je beschikking die je ook daadwerkelijk nodig hebt en ruimt zowel tijdens als na het werk meteen op. Alle tools zijn binnen handbereik en dus kan er op een paar vierkante meter een nieuwe ski gemaakt worden.
Wanneer Andreas dus een ski in elkaar zet, dan worden de 23 lagen die hij nodig heeft zorgvuldig klaargelegd. De ski is pas klaar als alle laagjes opgebruikt zijn. Zo zit er dus zeker ook een controle op het systeem, want wanneer er iets overblijft, mist de ski een essentiële laag (en moet je opnieuw beginnen).
Stel dat je nu denkt “ik wil weleens zo’n Anavon-ski uitproberen” dan kan dat. Maar dan moet je wel naar Disentis in Zwitserland. Wat sowieso een heel goed idee is, want dit het skigebied van Disentis (niet ver van Andermatt) kun je gerust een van de onontdekte plekken van de Zwitserse Alpen noemen. Het skigebied van Disentis is niet super groot maar heeft genoeg uitdagende afdalingen om je een vol dag mee te vermaken. Er zijn allerlei soorten ski’s beschikbaar die je bij Anavond mag komen ophalen om in de sneeuw te proberen en ook bij de skiverhuur in Disentis zijn ze te huur.
