Friesland is zo veel meer dan koeien

Wat is dat toch met de Friezen. Ze weten al jaren het haast mythische evenement, de Elfstedentocht, in stand te houden, terwijl dat in al geen jaren meer plaatsvindt. Ieder jaar weer verkneukelt Nederland zich vanaf januari aan de Friezen en de berichten dat de Tocht der Tochten er aankomt, maar de woorden ‘it giet oan’ vielen voor het laatst in 1997. Met die gedachte rijden we gedrieën voor een weekend Friesland binnen.

Friesland is het Hollandse clichébeeld van schilderachtige vergezichten; weilanden met koeien, veel water en dus watersporters. En dat allemaal onder een schilderachtig wolkendek. In dat landschap is het in augustus verdomd fraai verblijven, vooral omdat Friesland zoveel meer is dan de koeien, het landschap en dat wolkendek.

Beroemdheden

Leeuwarden is het startpunt van de Elfstedentocht, maar wat een rijke geschiedenis herbergt het Fries Museum, stellen we vast na een wandeling door het nieuwe gebouw aan het Wilhelminaplein. Het zijn niet zozeer de beroemdheden die de provincie heeft voortgebracht, zoals dichter en politicus Pieter Jelles Troelstra en schilder sir Lawrence Alma-Tadema, maar het is vooral de oorlogsgeschiedenis die ons boeit. In een indrukwekkend en overzichtelijk geheel – foto’s, beelden, tekeningen en verhalen - grijpt het je al snel naar de keel. Vergeet als bezoeker vooral het monumentale element in de tentoonstelling niet.

In diezelfde stad verwonderen we ons in het Natuurmuseum Fryslân, waar vooral de kinderen zich vergapen aan een zelfgemaakte draak, waar met regelmaat een gids de kinderen werkelijk meeneemt in het beest en daar het verhaal van de draak vertelt. Het is als kind op je lippen bijten van de spanning die het verhaal met zich meebrengt. Op een opvallend speelse en daardoor leuke manier wordt via de vaste tentoonstelling de regionale natuur in beeld gebracht. Zo sta je oog in oog met de kriebeligste kruipertjes en zo hang je op je buik op een schommel en vlieg je boven een beeldbuis waarop een filmpje vanuit de lucht draait. Zo waant de bezoekers zich als een vogel in de lucht. Maar het indrukwekkendst is de kelder, waar je als het ware een sloot in loopt en beleeft wat er allemaal onder water is te zien. We zien de onderkant van een zinkende boot, de onderbenen van iemand die pootje baadt en we komen oog in oog met vissen.

Alsof het gepland is, komen we kort daarna aan op motorschip Elisabeth van Trudy van Tricht en Hans Hofman aan de Harlingertrekweg. In Friesland kun je op veel bijzondere manieren overnachten. Het binnenvaartschip is er zo één. Deze biedt verschillende kamers, maar vooral een gastvrij stel dat de gasten al lokt met de geur van gebakken vis. ,,Wijntje erbij´´, roept Hans. En zo zitten we even later op het dek van de Elisabeth aan de witte wijn en gefrituurde stukjes vis. In de categorie bijzondere overnachtingen valt ook het pension Perruque in Koudum. Het voormalige politiebureau herbergt nog verschillende elementen van weleer. Vooral de twee cellen – jammer dat het geen slaapplaatsen zijn – spreken tot de verbeelding. Daar wil je op de brits liggen, al is het wellicht maar voor even. Aan de kapstok hangt nog een oud politiepak dat ooit op hetzelfde bureau werd gebruikt. En ieder kind dat vertrekt krijgt speelgoedhandboeien mee.

Hindeloopen

Zo ontdekken we dat Friesland niet één plek heeft waar het toerisme welig tiert, zoals Limburg vooral Maastricht heeft. In Friesland zijn het vooral een heleboel kleine dorpen, gehuchten, stranden en stadjes bij elkaar die het tot één geheel maken. Zo hebben we in Workum het museum van de autodidactisch kunstschilder Jopie Huisman die op zijn doeken vodden kon laten schijnen. Hindeloopen is daarentegen een plaatsje dat je al lopend op je in moet laten werken, maar vergeet vooral ook even niet over het IJsselmeer te turen of de boten in de jachthaven van het dorpje te bekijken. Het is precies zoals de Friezen zelf zullen zeggen: Beleef Friesland