De regio Poitou-Charentes aan de Franse Atlantische kust is misschien niet een van de bekendste gebieden in Frankrijk en dat is best bijzonder omdat het ook een van de meest zonnige en veelzijdige regio’s van Frankrijk is. Misschien komt het wel omdat we er in de auto langs zoeven als we naar de meer populaire plaatsen in het zuiden rijden richting de Spaanse grens.
Poitou-Charentes is in tegenstelling tot veel andere plekjes in Frankrijk overwegend vlak waardoor het bij uitstek een gebied is wat geschikt is om heerlijk lange fietstochten te maken. De wegen langs de kust gunnen je prachtige tochtjes met de immer fraaie Atlantische oceaan op de achtergrond.
Het gebied is vooral bekend geworden om z’n vele lokale specialiteiten, uiteenlopend van zeezout en geitenkaas tot cognac en oesters. Wij hebben er voor gekozen deze veelzijdige regio maar eens te gaan verkennen op de fiets en ons te laten verrassen met tal van culinaire lekkernijen die deze regio zo aantrekkelijk maakt. En wie gaat fietsen in dit gebied moet zeker eens La Vélo Francette gaan verkennen.
Voor onze reis naar de Poitou-Charentes hebben wij gekozen voor een comfortabele reis met TGV vanuit Nederland (zie bereikbaarheid) naar Niort wat een prima vertrekplaats is voor iedereen die dit gebied wilt gaan verkennen.
Niort staat in Frankrijk van oudsher bekend als de hoofdstad van de Verzekering. Alle grote verzekeringsmaatschappijen hebben hier een (hoofd)kantoor. De stad heeft genoeg hotels en in het historisch centrum vind je veel leuke winkeltjes, en nu eens niet de bekende winkelketens. Wie het oude centrum gaat bezoeken wordt verwelkomd door twee enorme draken die bijna als het monster van Loch Ness zich door de straten beweegt. Aan de rand van het oude centrum vind je een gezellige boulevard met een prima sfeer en een groot aantal restaurants waar je heerlijk kunt eten. Aan de overkant kijk je uit op de moderne en fraai aangelegde botanische tuinen van het Agesci museum wat een fraai staaltje van architectuur is.
Aan de noordkant van het centrum stroomt de La Sèvre Niortaise door het stadje en is een plekje wat je zeker moet bezoeken. Verscholen in een labyrint van bruggetjes en trapjes vind je er een leuk terras waar je heerlijk kunt chillen met uitzicht op het oude centrum. De prachtige oevers nodigen je uit om ’s ochtends lekker een uurtje te gaan joggen of voor een langere fietstocht.
Vanuit Niort is het een klein half uurtje rijden naar de Marais Poitevin wat bekend staat als het ‘groene Venetië’. Jaarlijks bezoeken ruim 850.000 mensen dit werkelijk prachtige moerasgebied. Door de gunstige ligging tussen de Atlantische Oceaan en de hogere gebieden in Frankrijk heeft de Marais Poitevin een eigen aangenaam micro-klimaat. Het grote en uitgestrekte gebied is een wirwar van kanalen en leent zich bij uitstek voor een verkenning per boot en/of met de fiets.
In het gebied liggen ruim 850 km aan goed gemarkeerde fietsroutes die je door het bijzondere landschap van smalle en soms op stijgers lijkende paden, bruggetjes en karakteristieke plaatsjes voeren. Door het vele water, de fraaie flora en fauna, voelt het als de zon tussen de wolken doorkomt bijna tropisch aan. De luchtvochtigheid is in het op één na grootste moerasgebied van Frankrijk (vijfde van Europa) beduidend hoger. Maar hoe mooi de fietspaden ook zijn aangelegd, niets gaat op tegenover de Marais Poitevin verkennen met een lage platte punter.
Jaren lang was dit het enige vervoersmiddel waarmee de bevolking, dieren en goederen in het moerasgebied konden worden verplaatst. Nog steeds wonen er nog volop mensen in het gebied die zijn aangewezen op deze manier van vervoer wat extra charme geeft aan dit groene Venétië. Het labyrint van ca. 4.000 km aan waterwegen kun je het beste bezoeken met een gids in een punter die niet alleen de mooiste plekjes weet te vinden maar je ook veel kan vertellen over het leven in dit gebied. Onderweg stoppen we even om met de ‘pigouille’ stok met twee tanden van de punter in de ondiepe bodem van ons riviertje te porren. Terwijl dat gebeurt houdt onze gids een aansteker bij het water waar nu methaangas uit naar boven komt en begint te branden (le feu sur l’eau).
Je zult verbaasd zijn over hoe de natuur zich eeuwenlang heeft ontwikkeld langs het water. Zo langzaam glijdend over het water in de stilte van de Marais Poitevin kom je vanzelf tot rust. Vergeet het bereik van je smartphone want dat is er toch niet en concentreer op de dieren de geluiden of juist de stilte. Na 1,5 uur te over het water te hebben gegleden ga je van dit gebied houden. De rust en de natuur doen hier duidelijk hun werk.
Langs de rivier de Sèvre-Niortaise vind je voldoende boorverhuurders waar je terecht kunt voor een prachtige tocht en kun je laten verrassen door dit misschien wel bijna verborgen paradijs. Gemiddelde prijs per persoon tussen de 6 en 7,5 euro voor anderhalf uur varen.
La Vélo Francette is een nieuwe fietsroute, met een lengte van 630 km welke officieel is geopend in juni 2015. De route loopt van de kust van Normandië via het Loire-gebied door de Poitou-Charentes naar de Atlantische Oceaan (La Rochelle). De route loopt via fietspaden, kleine weggetjes, prachtige grindpaden lang de oevers van de Mayenne en de vaak kilometers lange Voie Vert paden. Deze laatste zijn oude spoorwegen, overdekt met bomen waar natuurlijke paden zijn aangelegd.
De aanleg is twee jaar geleden gestart op een traject wat al voor 80 procent bestond. La Vélo Francette is duidelijk te herkennen aan de hand van speciale boorden met een heel herkenbaar logo wat bestaat uit een ‘kerkhaan’ met een wiel dat de richting bepaald. De moeilijkheidsfactor zit hem meer in de lengte en de eigen ambities hoelang je over de 630 km wilt gaan doen. Het zwaarste gedeelte zit hem vooral in de heuvels bij Clécy waar je wat korte en venijnige klimmetjes tegen gaat komen. Maar vooral is La Vélo Francette een kennismaking met de Franse cultuur en de charme van de vele kleine plaatsjes op de route. Wie van de volledige route wil genieten moet rekening houden met een duur van 8 – 10 dagen.
Langs de route vind je overal campings, gîtes en hotels die zijn aangepast voor fietsers. Denk hierbij aan fietsenstallingen, reparatiespullen, aangepaste maaltijden en niet te vergeten oplaadpunten voor e-bikes want deze moderne fietsen nemen snel in populariteit toe in Frankrijk.
Doordat er ook gebruik wordt gemaakt van natuurlijke wegen is het aan te raden goed naar de banden te kijken. Voor dunne wielerbandjes lijkt de route minder geschikt. De route groeit inmiddels snel in populariteit in Frankrijk zelf, Engeland en Nederland.
Met een traject van ruim 180 km in de Poitou-Charentes is de Vélofrancette belangrijk voor dit gebied. Tel daar nog eens de 850 km aan fietsroutes bij op, dan besef je gelijk dat deze streek bij uitstek geschikt is voor een fietsvakantie.
De Poitou-Charentes is naast een fietsgebied ook een gebied voor notoire liefhebbers van lekker eten. Wie houdt van geitenkaas zal niet direct beseffen dat ruim 50 procent van alle geitenkaas die in Nederland wordt verkocht, uit de Poitou-Charentes komt, maar toch is dat zo. Echte aanraders zijn ‘Chabichou du Poitou’ en ‘Mothais sur feuille’, de twee meest bekende geitenkazen van deze regio.
Wat eigenlijk niet mag ontbreken is een culinaire stop bij chocolade-atelier ‘Le Marais à l’ambassade du cacao’. Dat klinkt als een mond vol en dat is het ook. In het atelier wordt niet alleen chocolade gemaakt maar ook de uit deze streek vermaarde ‘Angélique de Niort’ jam en likeur. De basis is engelwortel (Angélique) welke in deze streek groeit, er uit ziet als rabarber, zeven keer wordt gekonfijt en als basis wordt gebruikt voor allerlei zoete lekkernijen. Wie even een suikerdipje heeft na een lange fietstocht moet hier zeker even stoppen.
De bewoners zien de engelwortel ook als een geneesmiddel voor bepaalde ziektes en vieren jaarlijks in de maand mei in het plaatsje Bessine het engelwortelfeest (fête de l’Angélique) georganiseerd door het genootschap van de Engelwortel van het moeras uit Poitevin.
Cognac moet je gaan drinken in Cognac. Dichter bij de bron kun je het niet zoeken. En als je er dan toch bent moet je zeker even binnen gaan kijken in de bijzondere wereld van het kasteel van Baron Otard. Volgens de gids spookt het er en gebeuren er rare dingen. De dramatiek van de oude Baron mag er wezen net als het Château de Cognac wat vroeger dienst deed als gevangenis en dateert uit de 12e eeuw.
Sinds 1795 is het kasteel van de Otard familie. Baron Jean-Baptiste Antoine Otar begon ruim 200 jaar geleden met produceren van Cognac en niet zonder succes. De meters dikke muren en de hoge luchtvochtigheid zorgen voor een uniek rijpingsklimaat in de duistere kelders. In de kelders rijpen de Baron Otard VSOP, een blend van vier soorten cognac, Grand-Champagne, Petit-Champagne, Borderies en Fins Bois. Liefhebbers van Cognac trekken het niet bij het lezen, en dat is maar goed ook want je kunt het veel beter zelf gaan ervaren.
Vergeet je creditcard niet want de prijzen beginnen laag en eindigen bij de 3.500 euro voor liefhebbers die houden van een echt oude Cognac. Inmiddels is het cognacmerk in handen van het Bacardi-concern.
Le Poitou-Charentes is met de auto prima te bereiken. Logisch is om via de A2 over Parijs de Aquitaine te nemen richting Bordeaux. Een veel langere route die eveneens de moeite waard is en een stuk rustiger loopt over Nantes.
Voor wie met de trein het gebied wil bezoeken kan dit het beste met de TGV doen. Hiervoor moet je wel in Parijs even 10 minuten met de metro naar het station van Montparnasse. De aansluiting op Gare du Nord ligt vrijwel bij het aankomstperron van de hoge snelheidslijnen uit Nederland en België. Vanaf Montparnasse rijden daar de supersnelle treinen naar onder andere Poitiers en Bordeaux.
Op de aankomstlocaties vind je voldoende mogelijkheden voor aansluitingen met openbaar vervoer, verhuur van auto’s of fietsverhuur.
