Kanaaleiland Guernsey ligt voor de kust van Normandië, heeft Queen Elizabeth als koningin, en hoort níet bij Groot-Brittannië en de EU. Maar ook de natuur, geschiedenis en keuken van Guernsey is uniek.
Guernsey? Je bent vast niet de enige die nog nooit van het (ei)land gehoord heeft. Misschien zeggen de Kanaaleilanden je iets? Deze eilandengroep ligt in het Kanaal tussen Frankrijk en Groot-Brittannië. Na Jersey is Guernsey het grootste eiland, en telt een bescheiden 62.000 inwoners. De mensen spreken er Engels, maar zijn geen Britten. De straatnamen zijn Frans, maar worden op z’n Engels uitgesproken. De Guernsians betalen met de Guernsey pound, die even veel waard is als de Britse pond. Kortom, Guernsey is een klein eiland met een groot aantal tegenstrijdigheden, wat het een erg bijzondere bestemming maakt. Ook qua looks is Guernsey uniek. Travelvalley.nl werd nieuwsgierig naar het eiland en ging op onderzoek uit. Dit moet je over Guernsey weten:
Weten dat Guernsey bestaat is dus eigenlijk stap één. De volledige naam van Guernsey is Bailiwick of Guernsey, en dit omvat naast het eiland Guernsey ook de eilanden Alderney, Sark, Herm, Jethou en Lihou. Bailiwick of Guernsey is onderdeel van het Brits Kroonbezit. Onder het Brits Kroonbezit vallen gebieden die onder de Britse Kroon vallen. Koningin Elizabeth is dus officieel de koningin van Guernsey. Guernsey heeft een andere status dan Britse overzeese gebieden als bijvoorbeeld Gibraltar en de Kaaimaneilanden. De Commonwealth is nog breder. Hieronder vallen ook landen als Australië, Singapore, India en Zuid-Afrika. Snap jij het nog?
Terug naar Guernsey. Het Kanaaleiland ligt in het Kanaal tussen Groot-Brittannië en Frankrijk, net voor de kust van Normandië. Vanaf Frankrijk is het 50 kilometer varen, vanaf Groot-Brittannië zo’n 120 kilometer. En ja, Guernsey is te bereiken per boot, maar er vliegen gelukkig ook vliegtuigen heen. Vliegen kan via Londen óf direct vanaf Rotterdam met de Nederlandse aanbieder Sunair. Door de ligging wordt het op Guernsey ‘s winters maar zo’n 6 graden, en in de zomer is het er ongeveer 20 tot 25 graden.
Je vermoedt het misschien al: Guernsey heeft een lange geschiedenis met zowel Franse als Britse invloeden. Guernsey zat ooit vast aan Normandië, maar door het stijgen van de zeespiegel duizenden jaren gelden, werd Guernsey een eiland. Aan het begin van de Middeleeuwen hoorde Guernsey bij Bretagne en later bij Normandië. De inwoners spraken een oude vorm van Frans. Vanaf 1204 werd Guernsey onafhankelijk, maar wel onderdaal va het Brits Kroonbezit. Vanaf dat moment had Guernsey eigen wetten en regels, waardoor het eiland vandaag de dag nog steeds een gunstig belastingklimaat heeft.
Guernsey is altijd bang gebleven voor een Franse invasie, maar uiteindelijk waren het de Duitsers die het eiland probeerden in te pikken. Als enige onderdeel van de Britse Kroon, werd Guernsey tijdens de Tweede Wereldoorlog bezet door de Duitsers. Vanaf Frankrijk was die stap makkelijk te maken, en hoopten Duitsland de kust van Europa te beschermen tegen Amerika, en de doorstap te maken naar het machtige Groot-Brittannië. Op Guernsey zijn dan ook enorm veel oude bunkers te vinden, die nog in prima staat zijn.
Bijzonder detail: omdat men op Guernsey al vreesde voor de Duitse bezetting, is destijds bijna de helft van de (jonge) bevolking tijdig geevacueerd naar Groot-Brittannië. Toen deze inwoners na de oorlog weer terugkeerden naar het eiland, spraken zij vrijwel alleen nog Engels. Sindsdien wordt er dan ook nog amper Guernsey-Frans gesproken. De generaties van na de oorlog werden in het Engels opgevoed.
Nog een bijzonder detail: de Franse schrijver Victor Hugo (1802 – 1885) woonde jarenlang op Guernsey. Hij schreef er zelfs zijn bekende boek Les Misérables. Victor Hugo woonde noodgedwongen op Guernsey, omdat hij wegens zijn politieke overtuiging (tegen Napoleon) was verbannen uit Frankrijk. Het Kanaaleiland bood uitkomst omdat het geen Frankrijk was, maar er wel Frans werd gesproken. Het huis waar Victor Hugo al die tijd woonde staat er nog steeds, inclusief oorspronkelijke inrichting. ‘Hauteville House’, zoals het huis genoemd wordt, is open voor toeristen. Je kunt er een rondleiding krijgen, waardoor je niet alleen veel leert over de geschiedenis van Victor Hugo als schrijver en politicus, maar ook als ontwerper. De inrichting van het huis is door de schrijver zelf gedaan en was erg bijzonder voor die tijd.
Je las het net al: Guernsey is onafhankelijk en heeft eigen wetten en belastingregels. Hierdoor heeft het Kanaaleiland een gunstig belastingklimaat (en staat zelfs bekend als belastingparadijs). Op Guernsey wordt geen dividenbelasting, vermogensbelasting, transferbelasting, succesrecht of BTW geheven. Grote banken en verzekeraars hebben daarom een vestiging op Guernsey, zoals ABN Amro, Barclays, BNP Paribas, Credit Suisse, Deutsche Bank, HSBC en Rothschild. Een groot deel van de inwoners van Guernsey werkt in finance. Hierdoor hebben de meeste inwoners een goed inkomen. Het eiland ziet er daarom netjes uit, er rijden veel en luxe auto’s, en immigranten worden geweerd. Voor het horeca- en landbouwwerk zijn buitenlanders wel welkom. Er wonen veel jonge mensen uit de Baltische staten op Guernsey, die er negen maanden per jaar kunnen wonen en werken.
Guernsey is een van de weinige (ei)landen ter wereld waar het getijenverval (het verschil tussen eb en vloed) zo groot is: maar liefst zeven tot elf meter. Dit resulteert in bijzondere plaatjes van de haven van hoofdstad St. Peter Port. Waar de boten normaalgesproken gewoon in het water liggen, staan deze een paar uur later schuin op hun kiel op het droge. Aan de andere kant van het eiland heeft men minder ‘last’ van het getijenverval. Daar ligt het land op meer dan 100 meter boven zeeniveau, wat eveneens mooie foto’s oplevert. Wandelingen langs de ruige kustlijn of verlaten stranden van Guernsey zijn dan ook populair. Helemaal omdat je soms bij eb strandjes kunt tegenkomen die je met vloed nooit had gezien.
Voor een eiland is het natuurlijk niet gek dat de inwoners gek zijn op vissen. Maar wat er rondom Guernsey allemaal te vangen valt, is wél bijzonder. Van zeebaars tot makreel en van krab tot kreeft: het lekkerste seafood is nooit ver weg! Guernsians zijn dan ook gek op vissen, en menig restaurant serveert een mooi stukje vis of een ordinaire crab roll. Maar er is hoop voor carnivoren: de koeien op Guernsey zijn eveneens populair. Niet alleen om het heerlijke vlees trouwens, maar zeker ook om de melk. Boter en ijs hebben de bewoners dan ook hoog in het vaandel staan, en wij snappen waarom. Vroeger waren het de tomaten waar iedereen het over had (in de jaren ’50 werkte de helft van de inwoners in de tomatenindustrie), maar doordat Britse supermarkten tegenwoordig liever kiezen voor goedkopere tomaten van het Europese vasteland, brengt de tomantenindustrie al lang niet meer genoeg op. Enfin, wie van lekker eten en tafelen houdt kan dus zijn hart ophalen op Guernsey, en in het bijzonder tijdens het Guernsey International Food Festival of tijdens Tennerfest, en soort restaurantweek in het najaar.
Vraag me niet waarom, maar de populairste trekpleister van Guernsey is Little Chapel, een heel klein kerkje midden op het eiland. Little Chapel is niet alleen heel klein (16 bij 9 feet, ongeveer 5 bij 3 meter), maar is gemaakt van een wel heel bijzonder materiaal: scherven. En schelpen. Wie goed kijkt herkent stukjes borden, schotels, kopjes, en zelfs bierblikjes! Er is ruimte voor acht mensen in het kerkje, maar een (Katholieke) dienst in Little Chapel lijkt mij geen pretje! Little Chapel staat er al sinds het begin van de twintigste eeuw en is het hele jaar door – gratis – te bezoeken.
Als het aan de Guernsians ligt, kunnen toeristen het kerkje beter links laten liggen. Veel liever raden zij het aan om de bus te pakken naar een mooi(er) stukje Guernsey en daar te gaan wandelen. De zee is nooit ver weg, en dus ook de prachtige stranden en ruige kliffen niet. Omdat er een bus rond het eiland rijdt, kun je opstappen als je moe bent. Hoe ver kan de volgende halte immers zijn? Bovendien kost de bus maar één pond. Ideaal voor wie geen zin heeft in de smalle, bochtige weggetjes op het eiland, waar overigens ook nog links wordt gereden! Ook leuk: de golfen van Guernsey lenen zich uitstekend voor een potje surfen, en gezien de gemiddelde leeftijd van de toeristen zul je deze waarschijnlijk helemaal voor jezelf hebben!
Dat was een verrassing! Sta je in de bekendste brouwerij van Guernsey [link naar food festival blog], blijken ze er bier uit Breda te serveren! En niet alleen daar, maar in praktisch elke bar op het eiland! Na de oorlog wilde men geen bier meer importeren uit Duitsland, en dus werd gezocht naar een alternatief. Dat werd het heerlijke bier uit Breda. Inmiddels heeft Guernsey het recept naar eigen zeggen omarmd en maakt de brouwerij liters en liters ‘Breda’ per jaar. Ook voor goede wijnen en ciders kun je trouwens op het Kanaaleiland terecht.
Kortom, Guernsey is een uniek eiland met een bijzondere geschiedenis en een prachtig landschap, waar het leven goed is en het bier kier koud staat. Slechts één procent van de toeristen komt momenteel uit Nederland, dus wil je eens iets anders en vooral geen landgenoten tegenkomen? Dan is Guernsey misschien wel jouw bestemming! Met luchtvaartmaatschappij Sunair vlieg je er direct naartoe vanaf Rotterdam Airport (al kan dat niet het hele jaar door).
Guernsey staat bekend als een bestemming voor ouderen omdat er weinig gefeest wordt, maar wie zegt dat natuur en eten niet ook voor de jongere generatie reizigers een prima trekpleister zijn? Ga snel nu Guernsey nog ‘onbekend’ is, en voordat het Eat, Pray, Love-effect optreedt! (Een Amerikaanse schrijfster schreef in 2009 een boek over Guernsey, dat al snel een bestseller werd. Aan een film wordt gewerkt.)
Foto credits header: Chris Lofty / Fotolia.com.