Het Oostenrijkse Großes Walsertal in de deelstaat Vorarlberg is een zogenaamd biosphärenpark. Het is een project van UNESCO dat in de jaren ’70 bedacht werd. Een biosferenpark is een gebied waar de mensen proberen de natuur zoveel mogelijk te gebruiken, zonder deze te schaden. Het doel van UNESCO was om de mens en natuur op een harmonieuze manier te laten samengaan zodat de generaties na ons er op dezelfde manier van kunnen profiteren.
Met deze gedachte in het achterhoofd werd een wereldwijd netwerk van dit soort modelregio’s – Man and Biosphere – opgezet waar een duurzame levensstijl centraal staat. Wereldberoemde plekken zoals de Galapagos eilanden, de Rocky Mountains en de Serengeti staan ook op dit bijzondere lijstje. Nederland heeft er ook een: de Waddenzee.
In een biosferenpark is er sprake van interactie tussen mens en milieu met als doel elkaar aan te vullen. Profiteren van de natuur zonder deze te schaden. Een ambitieus plan, maar hoe werkt dat nu precies? En kun je daar dan ook op vakantie?
Echte duurzaamheid betekent dat de natuur niet alleen voor de huidige generatie bewaard blijft, maar ook voor de generaties die gaan komen. Achter het concept van het Biosphärenpark staan zogeheten testregio’s die streven naar een duurzame en evenwichtige ontwikkeling en verhouding tussen de bescherming van de natuur en de behoeften van de mens. Eén van die regio’s is dus het Oostenrijkse Großes Walsertal in Vorarlberg. En ja, daar kun je op vakantie!
Rij je in de zomer door het Großes Walsertal, dan is groen de enige kleur die je ziet. En je snapt ook meteen waarom de kinderen in het Großes Walsertal geen voetbal voor hun verjaardag krijgen: het is een behoorlijk steil dal. Het is ook een van de dunst bevolkte delen van Oostenrijk; er wonen hier minder dan 20 inwoners per vierkante kilometer. Een oase van rust dus.
Met de voorbeeldfunctie van een biosferenpark heeft het Großes Walsertal getracht het oorspronkelijke karakter van de regio te behouden. Het ongerepte landschap maakt indruk. Hier heb je niet te maken met drukke wegen, industrie of architectuur die niet in het landschap past. Alleen maar de traditionele bouwstijl, groene alpenweides en grazende koeien met een bel om hun nek. Alleen al door het dal heenrijden werkt rustgevend. Het is een regio waar je komt om de kracht van de natuur op je te laten inwerken en om tot rust te komen. En dat gaat vrij snel kan ik je vertellen.
Maar je was benieuwd hoe die interactie tussen mens en milieu nu precies werkt. Ik zal je wat voorbeelden geven. Zo’n 60 procent van de inwoners van het Großes Walsertal heeft hun huis ingericht met houten meubels die gemaakt zijn van bomen die op de Walsertalse grond zijn gegroeid. En er wordt hier maar liefst 100 keer meer energie gebruikt die afkomstig is van zonnepanelen, vergeleken met de rest van Oostenrijk. En er is ook het dorpje Marul: het eerste Oostenrijkse dorp waar je alleen maar biologische boeren vindt.
Als vakantieganger kom je hier in de zomer vooral om te wandelen. In de winter vind je er een paar piepkleine skigebieden en wat freeride-mogelijkheden (Sonntag en Raggal) maar niet genoeg voor een hele week skiplezier. Daarvoor moet je naar Damüls, dat vlakbij is.
In de zomer kun je gebruik maken van zogenaamde themawandelpaden. Gemarkeerde wandelroutes volgens een bepaald thema. Ik heb bijvoorbeeld het Blumen-Wander-Lehrpfad gedaan, een wandelpad dat je in de zomer meeneemt voor een kruidenwandeling langs alpenweides die volledig in bloei staan. Daar mag je plukken wat je wilt, zolang je het maar wel plukt om zelf op te eten. Want zo werkt het in een biosferenpark: pluk en eet wat je wilt, zolang het voor voor persoonlijk gebruik is zul je daar de natuur absoluut niet mee schaden. En nog een tip: pluk je kruiden en plantjes zo hoog mogelijk en zeker niet langs de kant waar ook auto’s rijden.
En zo kun je kiezen uit verschillende themawandelingen die vooral voor gezinnen en liefhebbers van lange wandelingen leuk zijn. Verder kun je hier natuurlijk alles doet dat je overal in de bergen kunt doen: fietsen, klimmen en vooral lekker veel buiten zijn en de gezonde berglucht opsnuiven. En al ga je maar een paar dagen, een vakantie in de bergen doet wonderen. Zeker in het Großes Walsertal!