Wanneer in het voorjaar de sneeuw op de toppen van de Oostenrijkse bergen begint te smelten, komen groene weides tevoorschijn. En wacht je nog een paar maanden langer, dan kleuren die groene weides geel met wit, rood en roze. Hoog in de bergen groeien ’s zomers ontelbaar veel bloemen en planten en wie er doorheen wandelt staat er wellicht niet bij stil wat het precies allemaal is of wat je ermee kunt doen. Het ene kruid is gewoon lekker om thee van te zetten, de ander heeft een geneeskrachtige werking. En aangezien ik gek ben van de natuur, van de bergen in zowel de zomer als de winter, is het dus de hoogste tijd voor een kruidenwandeling om er alles over te leren.
Voor het maken van deze kruidenwandeling reis ik naar het Großes Walsertal in de Oostenrijkse provincie Vorarlberg. Het Großes Walsertal is een zogenaamd biosferenpark, een gebied waar de mensen proberen de natuur zoveel mogelijk te gebruiken, zonder deze te schaden. Een wereldwijd concept dat ook door UNESCO ondersteund wordt.
Samen met Hildegard Sperger van Alpenhotel Walsertal ga ik op pad. Hildegard komt uit de regio en is helemaal gek van de natuur. Sterker nog: ze weet er ook alles van. Een kruidenvrouwtje dat bruist van de energie. We nemen samen de skilift naar boven en beginnen aan het Blumen Wander Lehrpad Fontanella-Faschina.
Lang niet iedere bloem of plant die je in de bergen tegenkomt kun je gebruiken om te consumeren. Een deel ervan is giftig en soms zijn de verschillen nauwelijks te zien; een bepaald bloemetje met vier gele blaadjes kun je wel eten, die met vijf weer niet. Daarom is het goed dat Hildegard erbij is en er alles vanaf weet. Eigenlijk zijn we nog iets te vroeg, vertelt ze me. Het is eind juni maar een paar weken geleden viel er nog sneeuw, waardoor de natuur een paar weken achter loopt. Bloemen en kruiden plukken mag hier overigens zoveel als je zelf wilt, omdat je je dus in een biosferenpark bevindt. Dit is namelijk precies zoals het bedoeld is. En we zijn dus ook niet de enigen die hier als een echte heidi met een rieten mandje door de groene alpenweide struinen.
Thee drinken in het Großes Walsertal doe je natuurlijk ook niet uit een zakje, maar bloemen en kruiden pluk je zelf en laat je drogen. Dat is hier heel normaal, iedereen doet het. Voor de lekkerste thee heb je volgens Hildegard maar één ding nodig: bloemen en kruiden die nog nooit een auto gehoord hebben. En dus plukken we de ingrediënten voor onze thee zo hoog mogelijk op de berg, daar waar zeker weten nooit auto’s zijn geweest. We plukken onder andere wundklee, blutwurz, frauenmantel en silbermantel. Het zijn de hoofdingrediënten van de geheime theemelange van Hildegard. Goed tegen verkoudheid en het voorkomt ook hartklachten. En de smaak is heerlijk!
Tijdens onze kruidenwandeling vertelt Hildegard honderduit. Onze wandeling duurt een paar uur en het is heerlijk om lekker in de bergen te zijn. De frisse berglucht doet me goed en ondertussen ‘snoepen’ we allerlei bloemetjes. Aan het einde van de middag ben ik eerlijk gezegd al een hoop namen van kruiden weer vergeten, we hebben er ook zoveel gezien, maar gelukkig heb ik foto’s gemaakt van de bordjes. Wat ik me wel realiseer is dat ik nooit zo bij de kracht van de natuur heb stilgestaan. Veel van de bloemen en kruiden die we plukken zouden in Nederland als onkruid bestemd worden, omdat ze daar niet geplant zijn maar omdat de natuur het zo heeft bepaald. Maar als je ziet wat je er allemaal mee kunt doen, dan ga je anders denken over het begrip ‘onkruid’. En of het nu écht waar is, het effect van kruiden is homeopathisch en dus niet wetenschappelijk bewezen, feit is wel dat als je erin gelooft, dan werkt het.
Onze eigen geplukte thee drinken lukt natuurlijk niet, want de bloemetjes moeten eerst een tijdje drogen. Maar de bladeren van de planten die we geplukt hebben kunnen we wel gebruiken, net als sommige bloemetjes die je ook ‘vers’ kunt eten. Je kunt het gebruiken als salade of – zoals wij het ’s avonds eten – door ricotta heen. Want dat is het leuke van deze dag: we gaan zelf in de keuken van het hotel met de chefkok aan de slag om een maaltijd te maken!
Wil je nu zelf ook zo’n kruidenwandeling maken, dan kan dat in Oostenrijk op heel veel verschillende plaatsen. Hier dus, in het Grosses Walsertal, maar ook bijvoorbeeld in Montafon (dat ook in de provincie Vorarlberg ligt) kun je een kruidenwandeling maken. Ik zou het je aanraden omdat het ontzettend leuk is om te doen. Sowieso is hiken een van de leukste dingen om te doen in de zomer in de bergen en je leert er ook nog wat van. En voortaan kijk je ook anders naar bloemetjes aan de kant van de weg, maar vergeet niet dat je de lekkerste bloemen en kruiden hoog in de bergen vindt, daar waar auto’s niet komen 🙂