De herfst is de mooiste tijd om de Dolomieten te ontdekken. De zomerse drukte is verdwenen, de lucht is fris en helder en de bomen kleuren goudgeel en warm rood. Met op de achtergrond grijze bergtoppen is dat een prachtig zicht. Overdag wandel je in de zon, ’s ochtends kan het houtvuur aan. Het is ook de perfecte plek om op te laden voor een grauwe herfst in Nederland. Na een paar dagen in de Dolomieten in Zuid-Tirol voel je je als herboren, met waanzinnig uitzicht op de bergen, frisse lucht en stilte om je heen.
Er is iets bijzonders aan de Dolomieten in de herfst. Het landschap verandert elke dag: de lariksen kleuren eerst geel, dan oranje en soms ligt er al een dun laagje sneeuw op de toppen. De dagen zijn nog zacht, maar de ochtenden helder en koel. Betere omstandigheden voor mooie, lange wandelingen kun je niet bedenken. In de zomer kan het hier op de bergpaden behoorlijk druk zijn, maar in de herfst heb je de natuur vaak helemaal voor jezelf.
Ook het licht is anders in dit seizoen: zachter, warmer, bijna goud. Fotografen noemen oktober niet voor niets het ‘golden season’ van Zuid-Tirol. In de dalen wordt de oogst binnengehaald (appels, pompoenen, kastanjes) en speciale herfstgerechten komen ’s avonds op tafel. De herfst in de Dolomieten is heel bijzonder. En ook precies wat wij zochten om even volledig ontsnappen aan de drukte van alledag.
In Zuid-Tirol vind je volop boerenbedrijven, maar die hebben hier iets unieks. Veel boeren ontvangen naast hun werk op het land ook gasten: een traditie die ooit begon als bijverdienste in de winter, toen het boerenleven door de sneeuw stilviel. Zo ontstond een unieke vorm van gastvrijheid, de Zuid-Tiroolse agriturismo, waar je logeert bij mensen die leven met de seizoenen. Heel leuk om een keer te ervaren.
Veel van deze boerderijen zijn aangesloten bij Roter Hahn, een kwaliteitslabel dat authentieke vakantieboerderijen in Zuid-Tirol verenigt. Alleen échte werkende boerderijen mogen zich aansluiten, waar je als gast lokale producten proeft: een ontbijt met huisgemaakte jam, kaas, kruidenthee en melk van eigen koeien. Vaak kun je ook een kijkje nemen op de boerderij zelf.
Maar het állerleukste van overnachten bij Roter Hahn vind ik de locaties. Je slaapt niet in een dorp, maar in de bergen, met vrij uitzicht. Zoals op boerderij Milanhof in Ortisei (Val Gardena) waar wij overnachten: hier word je wakker met uitzicht op de toppen van de Sassolungo. Paarden grazen voor je neus in de wei, ’s morgens staat er een fantastisch vers ontbijt op tafel en van het uitzicht heb ik duizend foto’s gemaakt. Absoluut een aanrader!
Niet elke Roter Hahn-boerderij biedt overnachtingen aan; sommige boeren runnen een restaurant of een kleine stube, waar je lokale en seizoensgerechten uit eigen tuin kunt proeven.
Tradities hebben ze in Zuid-Tirol volop en veel daarvan hebben te maken met lekker eten en drinken. In de herfst kun je hier törggelen. Een avond dineren, vaak met vrienden, met op tafel alleen maar traditionele gerechten die bij het seizoen horen. Gerstesoep, Schlutzkrapfen (een variant op ravioli), kaas, boerenbrood en planken met allerlei soorten vlees. Allemaal huisbereid. Als dessert worden er gebraden kastanjes gegeten. Bij wijnmakerij Fronthof proeven wij ook van zo’n avond törggelen, in een knusse oude stube. Van de Käseknödel die ik hier at, droom ik nog steeds.
Vanuit ons appartement zien we niet alleen de liften draaien, maar kijken we ook uit op de iconische rotspieken van de Dolomieten. Dus trekken we snel wandelschoenen aan, thermosbekers thee in de rugtas en gaan de bergen in! Vanaf Milanhof is het tien minuten lopen naar het dorpje Ortisei. Daar kun je de lift nemen naar Alpe di Siusi en naar de Seceda.
In de herfst is het rustiger dan in de zomer, maar helemaal alleen zijn we niet hoor. Ook nu komen veel toeristen voor de top van de Seceda. Samen met de Tre Cime di Lavaredo dé iconen van de Dolomieten. En dat trekt een hoop Aziatisch bezoek. Het is een prachtige bergtop om te zien: met allerlei kleuren, lagen en structuren.
De drukte op de top laten we achter ons en nemen de Seceda Ridge Trail: zodra er echt gewandeld moet worden, kom je in de herfst bijna niemand meer tegen. Dat is het grote voordeel van het najaar, wandelen in alle rust: heerlijk. De route naar Rifugio Firenze (Regensburger Hütte) is prachtig: ruim 10 kilometer, 500 hoogtemeters en je komt langs waanzinnige uitzichten!
De Seceda Ridge Trail is prachtig om te doen, zet die zeker op je lijstje. En ook deze wandelingen zijn aanraders:
Als je de kans heb om in de herfst naar de Dolomieten te gaan, dan zeker doen! Het is heerlijk om het herfstweer in Nederland te verruilen voor frisse berglucht en prachtige uitzichten in Italië. Dat hoeft niet voor een week, dat kan bijvoorbeeld ook al voor een lang weekend. Dit is hoe je je reis plant!
Het is een heel eind rijden naar de Dolomieten, maar met een rechtstreekse vlucht met SkyAlps ben je er binnen 2 uur. SkyAlps vliegt namelijk een paar keer per week vanaf Antwerpen Airport naar Bolzano. Ook al is Antwerpen voor jou een eindje rijden, dit vliegveld is zó klein en rustig dat je niet lang van tevoren aanwezig hoeft te zijn, weinig extra reistijd dus. Kies een stoel aan het raam: wij vlogen over de Zwitserse Alpen en de uitzichten zijn waanzinnig. Wij vlogen op donderdag heen en op zondag terug. Met gunstige vliegtijden kun je zo 2,5 dag mooie hikes maken en kom je voldaan weer thuis.
Huur op het vliegveld in Bolzano een auto en je bent binnen een half uurtje rijden op de mooiste plekken in Zuid-Tirol. Wij huren auto’s het liefst via Sunny Cars omdat je dan 100 procent verzekerd bent. Geen gedoe met extra kosten, alles is inclusief. Auto ophalen en rijden maar: perfect.
De herfst in de Dolomieten duurt misschien kort, maar is absoluut magisch. De dagen worden korter, de lucht kouder en het licht mooier dan ooit. Na een paar dagen tussen de bergen en boerderijen van Zuid-Tirol kom je met een tevreden gevoel weer thuis. En vol nieuwe energie!