Eén van de mooiste natuurgebieden in Nederland is de Biesbosch; een gebied dat zich voor het grootste deel uitstrekt over de provincie Noord-Brabant, maar waarvan een deel ook in Zuid-Holland ligt. Het is ook een van mijn persoonlijke favoriete natuurgebieden, waar ik als kind al regelmatig kwam. En hoewel de Biesbosch voor mij eigenlijk zo dichtbij is, kom ik er eigenlijk veel te weinig. Maar na een weekend kamperen, varen en vooral genieten in de Brabantse Biesbosch ben ik weer helemaal blij: wat een geweldig mooi stukje Nederland is dit toch!
De Biesbosch is een natuurgebied met een bijzonder verhaal. Eigenlijk is dit onze oplossing om met het teveel aan water om te gaan, want we hebben in Nederland met nogal wat water te maken. In de 15e eeuw braken na een flinke noordwesterstorm (het wordt ook wel de Sint-Elisabethsvloed genoemd) de dijken en stroomde een deel van de Biesbosch vol met zout water. Later braken er nog eens dijken waardoor ook rivierwater het gebied in stroomde. Hier wonen is sindsdien nagenoeg onmogelijk, al zijn er nog wel wat boeren die hier hun land en boerderij hebben. De naam Biesbosch heeft het natuurgebied te danken aan biezen, een waterplant die hier weelderig groeit.
Het natuurgebied ligt als het ware ingesloten tussen snelwegen, maar je kunt er op verschillende manieren komen, zoals bijvoorbeeld met een pontje. En dat is toch wel de leukste manier. Zoals wanneer je bijvoorbeeld vanuit de richting Dordrecht komt, dan kun je bij Kop van ’t Land een pontje nemen – kost een paar euro – en zodra je aan de overkant bent, dan ben je al in de Biesbosch. Er zijn overigens nog meer, want Lage Zwaluwe heeft bijvoorbeeld ook sinds dit jaar een veerpont.
Je kunt dit natuurgebied op verschillende manieren ontdekken, maar omdat hier zo veel water is, moet je sowieso ook zelf het water op. Daarvoor heb je een aantal mogelijkheden: je kunt met een rondvaartboot mee, je kunt zelf gaan varen met een bootje, maar je kunt ook een kano huren (doen!) en zelfs op een vlot door de Biesbosch varen!
Een rondvaart is heel erg leuk om te doen. Je bent dan wel met een groep en het is iets minder intiem, maar een schipper kan je dan heel veel vertellen over de omgeving en zo ontdek je dingen die je misschien zelf helemaal niet zou ontdekken: bevers die voorbij zwemmen of de sporen die zij met hun geknaag hebben achtergelaten, het nest van de zeearend en allerlei andere leuke weetjes over de natuur om je heen.
Mocht je van plan zijn voor een rondvaart te kiezen, dan kan ik je aanraden om dat bij zonsopkomst te doen. Boven het water hangt mist en de opkomende zon geeft alles om je heen een mysterieuze gloed. Wij zagen complete zwanenfamilies wakker worden op het water, bevers voorbij zwemmen en de lucht steeds mooier kleuren. Ga ook binnenkort een keer varen in de Biesbosch bij zonsopkomst, want nu het herfst is, is de natuur hier misschien wel op haar mooist!
Ben je een echte natuurliefhebber dan is dit misschien wel de allerleukste manier om het gebied te ontdekken: vanaf een vlot. Wij mochten een middagje mee varen met Marc van der Pijl, natuurliefhebber in hart en nieren en iemand die ongelofelijk veel weet over het gebied. Marc heeft zelf een vlot gebouwd waarop je kunt meevaren: oude plastic vaten met houten platen erop, een motortje er achter en klaas is Kees.
We varen een paar uur door het Brabantse deel van de Biesbosch en Marc vertelt ons – samen met boswachter Corné – heel veel over het gebied. Bijvoorbeeld dat de zeearend terug is in Nederland en hier leeft (er zijn dit jaar uit één nestje drie jongen gekropen!) en hij wijst ons op het nest. Net als op sporen van bevers die hier ook wonen: het is bijzonder om te zien wat deze kleine dieren met hun flinke geknaag allemaal aanrichten. Jammer genoeg zien we zelf geen zeearend (wel een visarend!) maar wie weet heb jij meer geluk. Het zou namelijk zo bijzonder zijn om er eentje te spotten, ze zijn in Nederland behoorlijk zeldzaam, maar nu met het nestje van drie is de kans wat groter dat je er eentje spot – wellicht met wat hulp van Marc.
Mocht je ook een keer zo’n vlottocht door de Biesbosch willen maken, dan kun je via Facebook contact opnemen met Marc. Hij is volledig flexibel in de tocht die je wilt gaan maken en hij mag ook overal stoppen.
Oh, en achter zijn vlot hangen ook nog twee kano’s, zodat je zelf naast het vlot een stukje mee kunt peddelen. Pas dan ben je echt even één met de natuur en zie je van heel dichtbij – je kunt jezelf het riet in sturen – hoe mooie de Biesbosch is.
Bij de ultieme Biesbosch-ervaring hoort ook een nacht in een tentje, het liefst in de wildernis. In het hele park vind je verschillende campings, die ook allemaal bijzondere plekken hebben waar je kunt overnachten (hier vind je een overzicht). Zo kun je overnachten op het land van een boer, maar er zijn ook zogenaamde ecologdes te boeken en eilandjes waar je zelf naartoe kunt kanoën.
Wij gingen voor een van meest avontuurlijke opties: niet in een bed & breakfast, maar in een tentje bij de boer. Zorg wel voor een warme slaapzak, want het kan hier heel koud worden, maar wanneer je wakker wordt, de mist boven de grond hangt en de zon langzaamaan opkomt, dan zou je wensen dat je iedere dag wakker mocht worden in de Biesbosch. En had ik al gezegd dat je op een heldere nacht hier een geweldige sterrenhemel kunt zien? Er is nauwelijks sprake van luchtvervuiling en dus kun je duizenden sterren zien fonkelen.
Eigenlijk is je bezoek aan de Biesbosch niet compleet zonder ook het Biesbosch MuseumEiland te bezoeken. En hoewel je hier naartoe komt om vooral buiten te zijn en van de natuur te genieten – en je dus misschien helemaal geen zin hebt in een museum – is dit toch echt een aanrader! Een bijzonder staaltje architectuur aan de buitenkant, maar vanbinnen ook mega interessant.
Een aantal jaar geleden is het pand verbouwd en het idee was om de natuur eigenlijk ook helemaal in het pand door te trekken. Ga zeker even het dak op; het hele dak van het Biesbosch MuseumEiland is namelijk begroeid met gras en via een houten loopbrug kun je er overheen wandelen. Dat geeft je ook nog eens een heel mooi uitzicht op de omgeving, dus zeker even doen wanneer je in de buurt bent.
Binnen vind je een hele bijzondere expositie die begint met een film over het ontstaan van de Biesbosch. Dat is indrukwekkend, wanneer je je realiseert dat in dit natuurgebied eeuwen geleden allerlei dorpjes stonden. Er zijn oude voorwerpen uit die tijd te zien, je ziet hoe biezen gebruikt worden om op het water te kunnen bouwen en je leert er wat over de dieren die in dit park leven. Handig voor als je weer naar huis rijdt, want dan weet je tenminste zeker of het nou een visarend was die je zojuist zag vliegen!
© headerfoto: Evelien Oerlemans – Fotografille.nl. Dank voor deze prachtige foto!