In het noorden van Italië, omgeven door de majestueuze Dolomieten, ligt de oogstrelende regio Zuid-Tirol/Südtirol. Een fantastische vakantiebestemming voor wandelaars, fietsers en culinaire fijnproevers. Zuid-Tirol heeft het beste van twee werelden in huis: Alpentoppen gecombineerd met mediterrane landschappen en temperaturen. Met meer dan 300 dagen zon per jaar, 16.000 kilometers aan goed gemarkeerde wandelroutes en 2.000 kilometer aan mtb-trails is het een bestemming waar stilzitten onmogelijk is. De Zuid-Tiroolse bergen zijn de perfecte speeltuin voor actievelingen. Zeker wanneer je kiest voor de regio Chiusa – Klausen en de omgeving, die met lieflijke dorpen, hoge watervallen en uittekenende wijnen de perfecte vakantieregio is.
Zuid-Tirol is een van de best bewaarde geheimen van Italië. Het is een regio die een tikkeltje anders is dan je wellicht al kent van Italië. Eigenzinnig, veelzijdig en uitzonderlijk mooi. Zuid-Tirol is de meest noordelijk gelegen regio van Italië, een bijzondere vakantiebestemming om verschillende redenen. Wat natuur betreft is dit zonder meer een van de mooiste regio’s van Italië, zeker wanneer je van bergen en ongerepte natuur houdt. In Zuid-Tirol vind je de Dolomieten, een van ’s werelds mooiste berggebieden die zijn uitgeroepen tot UNESCO werelderfgoed. Om op deze lijst te komen moet een natuurgebied over ‘een exceptionele natuurlijke schoonheid’ beschikken en dat doen de Dolomieten zonder twijfel. Maar wist je ook dat Zuid-Tirol een van de meest zonnige regio’s van Italië is? Je hebt hier maar liefst 300 zondagen per jaar. En wie wil dat nu niet tijdens de zomervakantie…
Het is vooral de combinatie van een vleugje Mediterranee en het adembenemende landschap dat deze Italiaanse regio zo aantrekkelijk maakt. Voor culinaire fijnproevers is Zuid-Tirol ook nog eens een regelrecht walhalla. De lokale gastronomie is uniek, een combinatie van Alpine-invloeden die worden gemixt met de oh-zo beroemde Italiaans keuken. Er wordt veel aandacht besteed aan smaakvolle gerechten met zoveel mogelijk lokale ingrediënten. Je vindt er maar liefst 19 restaurants die samen 25 Michelinsterren verdelen. De échte smaak van Zuid-Tirol proef je het beste in bergrestaurants, waar je gerechten als Knödel, Schlutzkrapfen en gerstesoep een keer geproefd móét hebben.
Tussen Mühlbach/Rio di Pusteria en Bolzano/Bozen vind je de regio Chiusa – Klausen, een van de mooiste wijnstreken van Italië. Uniek aan Klausen en de omgeving is dat het ook een tweetalige regio is, dat geldt ook voor de dorpen Barbian, Feldthurns en Villanders. In Zuid-Tirol wordt namelijk niet alleen Italiaans maar ook Duits gesproken. En in een klein deel van Zuid-Tirol – in Val Gardena/Gherdëina en Alta Badia – wordt ook nog eens Ladinisch gesproken, een oude Reto-Romaanse taal. Dat resulteert niet alleen in unieke klanken maar ook in twee- en drietalige plaatsnaamborden. Iedere stad of dorp in Zuid-Tirol heeft twee namen: een in het Duits en in een het Italiaans. Zo wordt Chiusa in het Duits Klausen genoemd en is Velturno in het Duits Feldthurns. In sommige gevallen verandert er niet zoveel, zoals bij Barbiano-Barbian en Villandro-Villanders. Heb jij zin om de regio Klausen en omgeving te ontdekken? Wij hebben de vier leukste plaatsen voor je op een rij gezet!
Klausen/Chiusa is niet alleen de naam van de regio, maar ook van grootste plaats hier. Klausen is een middeleeuwse kunstenaarsstad die vooral bekend staat om uitstekende wijnen. Het is een van de mooiste kleine plaatsen die Italië rijk is. De stad staat ook op de lijst met mooiste historische steden van Italië. Niet alleen de ligging is bijzonder, met flink wat hoogteverschillen, maar de rijke geschiedenis op gebied van kunst en cultuur maar het een extra aantrekkelijke stad. Hoewel Klausen niet groot is, is er wel veel te doen. Het is zo’n plekje waar je vrij snel verliefd op kunt worden. De smalle straatjes van het oude stadscentrum zijn autovrij en dus perfect om doorheen te wandelen.
Op verschillende plaatsen heb je een mooi uitzicht op de bergen rondom. Neem vooral de tijd om ervan te genieten, want ontspannen gaat hier volledig vanzelf. Wat je zeker niet mag missen in Klausen is een blik op het middeleeuwse Kloster Säben, bovenop de gelijknamige berg. In het dorp vind je een oud kapucijnenklooster dat tegenwoordig het Stadsmuseum is. Hier lig de Loretoschat, een verzameling kunstwerken van Maria Anna, de koningin van Spanje. Klausen dankt de titel ‘kunstenaarsstad’ onder andere aan de beroemde Duitse kunstschilder Albrecht Dürer die hier verbleef. In de omgeving van Klausen kom je een plek tegen waar Dürer de stad gebruikte als achtergrond voor zijn kunstwerk ‘Das große Glück’.
Wie gek is op wijn móét haast wel een keer naar de omgeving van Klausen in Zuid-Tirol. In het omliggende Eisacktal worden de lekkerste wijnen gemaakt, het is de noordelijkste wijnregio van Italië. Wijnkenners zullen de Sylvaner, Veltliner, Kerner en Müller Thurgau hier zeker gaan waarderen. Ieder jaar worden hier overigens ook allerlei wijnfeesten in het Eisacktal gehouden, waar de witte wijnen uit Klausen regelmatig in de prijzen vallen, zowel nationaal als internationaal.
Barbian/Barbiano ligt op een zonnige plek op 830 meter hoogte boven zeeniveau. Het is een ronduit idyllisch stadje waar de scheve kerktoren de absolute publiekstrekker is. Als sinds jaar en dag staat de toren van de Pfarrkirche zum heiligen Jakobus dem Älteren scheef, en niet zo’n beetje ook. De kerk is 37 meter hoog en staat ruim anderhalve meter uit het lood: dat is nog een stuk schever dan bijvoorbeeld de Toren van Pisa.
Er is echter nóg een reden om Barbian zeker niet over te slaan wanneer je in Zuid-Tirol bent en dat zijn de beroemde watervallen. Vanuit het dorp kun je aan hikes naar mooie watervallen beginnen, routes van zo’n 2,5 en 4 uur. Het zijn wandelingen door het ‘middelgebergte’ die – op een paar uitdagende stukken na – niet al te moeilijk zijn. Zowel de Oberer- als de Unterer Wasserfall is de moeite waard. Het is een route waarbij je ruim de tijd moet nemen om achterom te kijken, want de uitzichten over Barbian en de omgeving zijn prachtig.
Je kunt in Barbian niet om ze heen: Zwetschken oftewel pruimen. Al sinds de late middeleeuwen groeien ze op de hellingen rondom het dorp. Ze duiken op in lokale gerechten en er wordt zelfs in de eerste twee weken van september een festival georganiseerd dat compleet in het teken staat van de pruimen van Barbian. Wandelaars en fijnproevers doen de Zwetschkenweg, oftewel het pruimenpad. Een wandeling van zo’n twee uur langs pruimenbomen waarbij je onderweg borden met interessante feiten over de pruim van Barbian tegenkomt. In april en mei, tijdens de periode van pruimenbloesem, is dat een bijzonder mooie wandeling om te doen.
Feldthurns/Velturno wordt ook wel het kastanjedorp van Zuid-Tirol genoemd. Die naam dankt Feldthurns aan de vele kastanjebomen in en rond het dorpje. Het zijn er maar liefst 3336 en sommige daarvan zijn al honderden jaren oud. De ligging is echt uniek: in het dorp ben je volledig omgeven door bergweides en uitgestrekte groene velden. Feldthurns ligt precies op de goede plek in het dal en vangt zo de meeste zonuren van de regio.
In Feldthurns kun je fantastische wandelingen maken. Zo zijn de uitzichten vanaf de Königsanger op de toppen van de Geisler echt waanzinnig mooi. Maak een wandeling naar de waterval boven de Schrambach of klim omhoog naar de 2.436 meter hoge Monte del Königsanger-top.
In een dorp waar alles draait om de kastanje, moet je natuurlijk ook een kastanjewandeling maken. Je kunt er de zogenaamde ‘Keschtnweg’ nemen. Het is een bewegwijzerde route die je meeneemt door allerlei soorten kastanjebossen en weiden. Uiteraard kom je onderweg lokale winkeltjes tegen waar je regionale producten kunt kopen. Tijdens het Törggelen (het maken van een herfstwandeling waarbij je stopt in bergtavernes om jonge wijn en typische lokale boerderijspecialiteiten te proeven) is de Keschtnweg het populairst.
Villanders/Villandro is een van de meest pittoreske dorpjes die je in de Dolomieten gaat tegenomen. En dan vind je hier ook nog eens een van de grootste en mooiste weides van de hele Alpen, gelegen in het hart van Zuid-Tirol. Zeker wanneer je hier met je gezin op vakantie gaat, zul je een hele fijne tijd hebben. Wandelen met uitzicht op de Dolomieten: beter gaat het niet worden!
In het oude dorpje vind je bebouwing en opgravingen die stammen uit de vroege middeleeuwen. Maar er is nog iets dat het dorp bijzonder maakt. In Villanders worden pijnbomen gebruikt om speciale ‘mountain pine oil’ te produceren, een olie die vooral geliefd is om de positieve effecten op de gezondheid. Als sinds het begin van de 20e eeuw worden hier etherische oliën gedistilleerd en nog steeds op dezelfde manier als vroeger: in harmonie met de natuur. Je vindt de producenten van deze bijzondere bergolie óp de berg. Via mooie wandelingen kun je er naartoe om een kijkje te nemen. In de zomermaanden worden er ook rondleidingen gegeven.
De leukste wandeling die je in Villanders kunt doen is de Sentiero Pino Mugo oftewel de Latschenweg. Het is een adembenemende route om te wandelen die je meeneemt door de unieke Villanderer Alm. De uitzichten onderweg zijn met niets te vergelijken. Tijdens deze wandeling kom je langs de Marzuner Schupfe, waar je ook een Latschenkiefer-distilleerderij treft. Wie weet neem jij ook wel een flesje mee voor thuis. De schone berglucht en de oogstrelende omgeving gaan in ieder geval een positieve invloed op je gezondheid hebben.
