Tom Schreurs
Tom is een echte levensgenieter! Gek op skiën, après-skiën, actieve outdoor-trips, uitdagende fietsroutes, trailrunnen én zonovergoten vakantieoorden.
Zeg je wintersport in Val Gardena, dan zeg je Italië, zon, lekker eten, mooie vergezichten, waanzinnige rotsformaties en de beste pistes. Als je er eenmaal geweest bent, dan ben je het hier ongetwijfeld helemaal mee eens. Maar wat weten we eigenlijk van deze mooie vallei in het noorden van Italië?
De drie dorpen van Val Gardena
Het skigebied Val Gardena bestaat uit drie dorpen die zowel een Italiaanse als Duitse plaatsnamen hebben.
- Ortisei – Urtijëi
- Santa Cristina – Sankt Christina in Gröden
- Selva di Val Gardena – Wolkenstein in Gröden
Het dal bevindt zich in de meest noordelijke provincie van Italië – Zuid-Tirol, wat gelijk ook de Duitstalige invloeden verklaart. Dat is namelijk de reden dat de plaatsnamen hier vaak in minimaal twee talen vermeld staan, want om het makkelijk te maken is er ook nog een derde taal: Ladinisch. Een Reto-Romaanse taal die in stand wordt gehouden door het slimme systeem van meertalig basisschoolonderwijs; twee dagen per week spreekt de jongste jeugd Italiaans, twee dagen Ladinisch en een dag spreken ze Duits.
Het zijn kleine dorpen. Bij elkaar opgeteld herbergen ze ongeveer 10.000 inwoners, maar opgeteld staan er verdeeld in de vallei meer dan 18.500 bedden klaar voor de toeristen die dit gebied in zowel de zomer als de winter goed weten te vinden.
Ondanks die aantallen ervaar je het gevoel van ’thuiskomen’ en zorgen de lokale bewoners ervoor dat je je meer dan welkom voelt. Door de oprechte vriendelijkheid, gastvrijheid en behulpzaamheid onderscheidt dit gebied zich wat mij betreft ten opzichte van vele andere skigebieden. En dat heeft een hele belangrijke reden: men omarmt hier het duurzame toerisme. Ze weten hier als geen ander hoe belangrijk de zomer- en wintersporter voor deze regio is en zo gedraagt men zich dan ook. Geen grote investeringspartijen die eigenaar zijn van de grote hotelketens of de liften, maar juist de lokale ondernemer profiteert hier van het toerisme en dat zorgt voor een aantal belangrijke zaken:
- Trots voor het gebied waar ze mogen wonen en mogen werken.
- Echt duurzaam toerisme, geen korte termijn winstbejag
- Terugkerende toeristen
Op wintersport in Val Gardena
Maar je komt natuurlijk voor de uitzonderlijke schoonheid van dit skigebied en de fantastische pistes. Het is een skigebied waar je minimaal één keer geweest moet zijn. Val Gardena staat bij menig wintersporter in de top vijf (en bij mij zelfs in de top drie).
Ga jij ook op wintersport naar Val Gardena? Dan komen deze tips goed van pas. Ik heb de leukste berghutten, de beste pistes en tips om te verblijven voor je verzameld!
1. De leukste berghutten in Val Gardena
De diversiteit aan berghutten, restaurants en barretjes is ongekend hier. Ieder jaar leer je hier nieuwe berghutten en restaurants kennen tijdens nieuwe tochten. Als je het over eten hebt kun je volgens mij geen betere combinatie vinden dan de combinatie van de Süd-Tiroler keuken met de Italiaanse keuken.
Mijn favorieten:
- Start de dag bij de Emilio-Comici-Hütte. Hier pak je de eerste zonnestralen met het rotsmassief in je rug, super bediening, de lekkerste hapjes, bubbels en het meest luxueuze toilet dat ik ooit in een bergrestaurant tegen ben gekomen.
- Als je de eerste of de allerlaatste lift nog een keer naar boven neemt vanuit Selva kom je direct uit bij de Pastura Hütte: simpel maar heerlijk uit de wind en vol in de zon met uitzicht over de pistes.
- Van traditionele Tiroler gerechten zoals Grösti und Kraut tot lokaal gebrouwen bier. Op dit terras geniet je van iedere hap, maar zelfs binnen is het fantastisch toeven. De Saslonch Hütte is eigendom van de familie Piazza die ook nog een ander toppertje in het assortiment heeft in dit lijstje.
- Rifugio Salei: Aan de wereldberoemde skiroute Sella Ronda gelegen hotel met restaurant. Fantastisch uitzicht, tussen Val Gardena en Val di Fassa, maar laat je niet te veel afleiden door het uitzicht, want het eten is top. Probeer ook zeker de pizzakaart, je bent tenslotte in Italië.
- Ben je bijna terug in het dal van Val Gardena, neem dan vooral even de moeite om op 2.064 meter hoogte deze après-ski tent te bezoeken, Piz Seteur. De dames dansen er op de tafel en de DJ doet er alles aan om je nog even wat langer boven op de berg te houden voor je de allerlaatste afdaling naar Selva maakt. Je kunt hier overigens ook overnachten mocht het escaleren!
- Pra Valentini Hütte: Hier ga je in de middag heen voor een heerlijke lunch als je bijvoorbeeld hebt afgesproken met de niet-skiërs van de club (het is namelijk gemakkelijk bereikbaar voor hen die niet skiën) en ervaar je toch het optimale pistegevoel. Voor degene die Oostenrijkse après-ski zoeken: Pra Valentini is the place to be!
2. De mooiste skitour
No questions asked. Wie wintersport in Val Gardena zegt, spreekt direct de woorden Sella Ronda uit. De tocht der tochten die iedere skiër en zelfs iedere snowboarder een keer gedaan moet hebben. De Sella is de rotsformatie die overal waar je kijkt opdoemt en zo’n imposant karakter heeft, dat ik er nog steeds iedere keer van onder de indruk ben en van iedere kant weer een andere indruk krijg. Je kunt om deze rotsformatie heen skiën via de zogeheten groene route of de oranje route. Als echte oranjefan in het land van de Apérol Spritz gaat mijn voorkeur uit naar de oranje route, dan kun je ook nog een uitstapje maken naar de iconische Marmolada waar je ook meteen het hoogste punt van de regio nog even mee kunt pikken.
Waar je in het verleden nog weleens flink door moest skiën om op tijd weer terug te zijn, is de Sella Ronda Skitour tegenwoordig binnen een paar uur te voltooien. Door de steeds sneller functionerende liften en duidelijke bewegwijzering houd je extra tijd over om te genieten van een uitgebreide lunch en mijn tip: maak vooral veel foto’s van die imposante rots. Iedere kant doet mij opnieuw verbazen en keer op keer zie ik nieuwe plaatjes.
3. De mooiste pistes in Val Gardena
Naast de allerleukste skitour heeft het skigebied van Val Gardena uiteraard veel meer te bieden. In de hotelbar werd ik namelijk aangesproken door de barman met de vraag: “How many of the legendary 8 did you hit today”. Ik ben gaan zoeken en vroeg mijn gids om ze de volgende dag allemaal af te gaan en daaruit heb ik mijn eigen top acht van de ‘Legendary 8’ samengesteld voor jou.
▸ Goed om te weten: dit skigebied heeft 180 km aan pistes.
Echt een tip om deze gedurende je verblijf volledig af te vinken. Mijn favorieten met uitleg waarom vind je hieronder:
- Saslong: Gewoon omdat ik van snelheid houd en omdat ik deze plaatjes van de TV ken als de helden in spandex tijdens de Worldcup met gigantische snelheden en nog grotere sprongen hier naar beneden denderen.
- La Longia: Deze lange, eindeloos lijkende afdaling is de droom van iedere skiër. En als zo’n piste dan ook nog eens eindigt in het heerlijke dorp Ortisei, dan sta je met stip in mijn top drie.
- Pilat: Prachtig cruisen door de bossen en wederom eindigen in Ortisei, do I need to say more?
- Ciampinoi No 3: Met een gemiddelde daling van 30 procent vind ik het heerlijk om af en toe de bovenbenen te laten verzuren. Daar draagt deze pittige maar lekkere afdaling zeker aan bij.
- Cir: Een mooie combinatie van lekker glijden aan het begin, dan even hard kunnen carven om vervolgens de bovenbenen weer hard aan het werk te zetten op het laatste stuk. Een afdaling die alles in zich heeft.
- Gardenissima: Ook weer zo’n lekker lange afdaling waar je tegen je skimaatjes kunt zeggen; ik zie je beneden bij de lift. Bovenaan de top geniet je nog even van een prachtig uitzicht en dan volle bak genieten van de lange afdaling. Als je een goede skier bent kun je tussendoor ook alvast een blik werpen op de vele berghutten die je hier voorbij skiet en kun je wellicht al een voorselectie maken op jullie lunchadres van die middag.
- The Falk: Een nostalgische piste, die al in gebruik is sinds de jaren ‘40, niet al te moeilijk en wel uitdagend genoeg om je ski’s lekker te laten carven.
- Bravo: Simpelweg een hele mooie afdaling met aan je linkerhand de Sassolungo, zodat je continu kunt genieten van de echte wintersportplaatjes waar je letterlijk doorheen skiet.
4. Waar verblijven, in welk dorp?
Val Gardena bestaat uit de drie dorpen Ortisei, St. Cristina en Selva en zoals eerder aangegeven hebben ze ieder hun eigen sfeer, maar hebben ze ook enorm veel gemeen. Ik zou werkelijk in ieder dorp wakker kunnen worden, maar het meest complete dorp vind ik Selva. Dicht bij alle liften, hoogstgelegen dorp met de piste die door een deel van het dorp loopt, zodat je van ski- in en out gegarandeerd bent tot eind maart (misschien wel april)/ Er zijn grote en brede oefenweides voor de kinderen en voldoende vertier voor volwassenen die liever iets anders doen dan skiën.
Ortisei is het grotere dorp en het eerste dorp dat je tegenkomt als je de vallei inrijdt. Heerlijk eten in één van de vele restaurants die je hier treft, met de roltrap naar boven zodat je niet alle trappen op hoeft om jezelf een magnifiek uitzicht te verschaffen over de omliggende bergen of je onder laten dompelen in alle luxe die de vijfsterren hotels je te bieden hebben.
St. Cristina is het volgende dorp wat je treft en gelijk het kleinste, maar herbergt wel het hart van de vallei. Erg populair bij de langlaufers en wandelaars, omdat je zo aan de loipes zit of de bossen in loopt.
Selva de Val Gardena is het laatste en hoogstgelegen dorp in de vallei en vanuit hier gaan er vele liften de omliggende bergen in om je naar uitgestrekte pistes van de Dolomieten te vervoeren. Het is daardoor naar mijn gevoel ook het drukste dorp. Hier starten veel mensen de dag en worden de wintersporters uit de andere twee dorpen ’s ochtends vroeg met de gratis ski bus afgezet om ’s middags na de après-ski ook weer opgehaald te worden. Ingeklemd tussen de steile rotswanden heeft dit dorp in mijn ogen het meest imposante karakter van de drie.
5. Wat is het beste seizoen om te gaan?
Ik ben hierin enorm bevooroordeeld, want zeg tegen mij Val Gardena, Italië en dan zeg ik om één of andere reden standaard: maart. Dan wordt de zon al wat sterker, kan het boven op de berg nog lekker koud zijn en kunnen we tijdens de lunch al prima buiten zitten.
Maar zeg nou zelf, als er tegenwoordig iets niet te voorspellen is, dan is het wel het weer en de temperaturen. Mocht je gebonden zijn aan de kerst-, krokus- of carnavalsvakantie dan kun je je gelukkig prijzen dat er een gezonde balans van allerlei nationaliteiten te vinden is. Uiteraard wel altijd met de nodige Nederlandstalige begeleiding op de skipistes, dat dan weer wel. Belangrijk detail moet ik hier zeker vermelden aangezien er in het gebied rondom Val Gardena het afgelopen seizoen voor kerst al voldoende sneeuw gevallen was en het aansluitend koud genoeg is gebleven om een perfecte seizoenstart en dito seizoenssluiting te beleven.
Dit gebied heeft echt gewoon alles wat je als fervente wintersporter nodig hebt en ook waarvan je niet eens wist dat je het nodig dacht te hebben. Zet hem op je shortlist, longlist, wishlist of welke lijst dan ook. Zolang je maar een keer gaat en je hopelijk net zo zult kunnen genieten als ik van dit geweldige stukje Italië.
6. Tips voor niet skiërs in Val Gardena
Leuk Tom, al die wintersport tips, mooie afdalingen, lekkere berghutjes, snelle liften en après-ski op de piste. Je denkt toch niet dat ik daar mijn (schoon)ouders, (zwangere) vriendin of bange, niet-atletische vrienden mee kan triggeren om met mij mee te gaan? Nee hoor, zo naïef ben ik niet. Been there and tried it myself!
Als je wintersportfan bent kun je ook nog wel eens het nare trekje hebben om andere mensen te overtuigen van hoe leuk, mooi, gezellig en geweldig jouw jaarlijkse wintersport wel niet is. Ze moeten het ervaren, echt waar, als je nou een keer mee gaat, dan ervaar je het zelf.
Met een beetje hulp van mijn benadering en de hulp van Val Gardena zelf, hoef je ze alleen nog maar dit artikel of lijstje door te sturen en ze boeken de reis uit zichzelf:
- Gastronomie ten top. Niet alleen op de pistes, maar zeker ook in de drie dorpen vind je de beste restaurants waar de Süd-Tiroler invloeden samenkomen met de Italiaanse keuken. Mijn beste tip: Zirm Wine Bar, maar zo vind je nog tientallen restaurants en wijnbarren in de verschillende dorpen.
- Welness en zwembaden in overvloed. Het ene hotel is nog luxer dan het andere, voor ieder wat wils, maar als je echt wilt genieten kies je bijvoorbeeld voor het Adler Hotel, met wellness, zwembaden, sauna’s en yogaruimtes. Al is het maar een dag.
- Après-ski aan de voet van de piste. Laat die skiërs maar lekker tobben op de berg, want als jij terug bent van de wellness kies je vast het beste plekje in dé après-ski locatie van Selva uit bij Pra Valentini. Niet dat gekloot met ski’s en die irritante schoenen, maar gewoon lekker gesoigneerd van de live muziek of DJ genieten.
- Dagje citytrip Bolzano. Deze middelgrote (hoofd)stad van de regio Süd-Tirol in het prachtige noorden van Italie ligt op drie kwartier rijden of een uur met de trein. Eén van de meest onderschatte steden met prachtige architectuur en voldoende musea. Je kunt er ook voor stedentrip heen vliegen.
- Dag actief in Val Gardena. Geef je gewoon niet zoveel meer om skiën, maar geniet je wel van ‘het in de bergen zijn’ en wil je toch wat actiefs ondernemen? Je kunt hier (overdekt) schaatsen met de kids of ga een middag klimmen in de klimhal. In de zomer is dit namelijk het klimwalhalla en in de winter oefenen ze hier binnen.
- Tennis & Bowling. Wat nooit mag ontbreken op een echte wintersport is een avondje bowlen, althans dat kan ik best indenken wanneer iedereen de berg weer op is. Laat mij maar een paar strikes gooien of een potje tennissen. Is namelijk ook een stuk veiliger.
- Kunst & Cultuur. Val Gardena staat niet alleen bekend om de prachtige natuur en sportmogelijkheden, maar het vormt ook de bakermat van de houtsnijkunst. De meest prachtige beelden zijn te bewonderen in één van de vele musea welke je verspreid over de drie dorpen kunt bewonderen
Zo kom je er
Met als klap op de vuurpijl nog een extra tip. Mocht je nou mede-reisgenoten hebben die niet met de auto of met de trein willen afreizen naar Val Gardena dan bestaat de mogelijkheid om met Sky Alps van Antwerpen of Düsseldorf in nog geen twee uur tijd naar Bolzano/Bozen te vliegen. Je parkeert je auto voor de deur bij Antwerpen Airport (of je neemt ook hiervoor de trein) en je staat binnen no-time in Süd-Tirol.
Mocht je ze nu nog steeds niet overtuigd hebben om met je mee te gaan naar Val Gardena dan offer ik mezelf wel op om met je mee te gaan!
Verder lezen over Italië
Stedentrips10.04.2024
Vanaf 25 april 2024 moet je entree betalen in Venetië
Stedentrips28.02.2024
De 8 leukste dingen om te doen in Florence
Zomer21.02.2024
De zeven leukste dingen om te doen aan het Comomeer in Italië
Winter18.01.2024
Wintersport met een zuidelijk tintje? Dit zijn mooiste skigebieden in Italië!
Stedentrips11.01.2024
De 10 coolste dingen om te doen in Rome
Zomer03.01.2024
Dit zijn de vijf mooiste campings in Italië
Natuur17.11.2023
Val Gardena is een paradijs voor wandelaars: de mooiste hikes
zo mooi zijn de Dolomieten in de herfst
Natuur01.11.2023
Zo mooi is natuurparadijs Valle d’Aosta in de herfst
Verder lezen over Wintersport
Winter27.03.2024
Lenteskiën in Oostenrijk? Dan moet je in het gezellige Obertauern zijn!
Winter08.03.2024
Zo leuk is wintersport in Montgenèvre en Brides-les-Bains
Winter29.02.2024
Duurzaamheid in de Alpen: zo pakt Laax in Zwitserland het aan
Natuur27.02.2024
Op sneeuwschoenen naar Tectonic Arena Sardona in Flims-Laax
Winter09.02.2024
Zo ziet wintersport eruit zonder te skiën of snowboarden
Winter07.02.2024
Vijf redenen om met de trein op wintersport te gaan
Winter04.02.2024
Zo geniet je van een duurzame wintersportvakantie
tips wat jij kunt doen
Winter02.02.2024
Met deze tips maak je van wintersport in het Stubaital een topvakantie!
Verder lezen over Zuid-Tirol
Natuur17.11.2023
Val Gardena is een paradijs voor wandelaars: de mooiste hikes
zo mooi zijn de Dolomieten in de herfst
Winter25.03.2022
Ontdek winter in Zuid-Tirol met deze 7 toffe tips
Sneeuwschoenwandelen, cultuur snuiven en gastronomische hoogtepunten
Zomer28.12.2021
De 15 mooiste Italiaanse dorpjes
Natuur17.06.2021
Hiken, en het allerbeste beleven van twee landen? Ga naar Zuid-Tirol!
Natuur02.06.2021
Deze vier architectonische parels in de bergen van Zuid-Tirol wil je zien!
Natuur31.05.2021
Ontdek de vier mooiste plekken in Chiusa – Zuid-Tirol
Winter28.03.2019
Wintersport in Kronplatz: het leukste skigebied van Zuid-Tirol
Stedentrips20.11.2017