Als er één regio is die ik goed ken, dan is het West-Brabant. Ik ben er geboren, getogen en woon al jaren in mijn lievelingsstad Breda.
Om jou te laten zien hoe ontzettend leuk en mooi West-Brabant is, heb ik de ultieme roadtrip uitgestippeld die je meeneemt langs bijzondere plekken in deze regio. Gezellige dorpen, de mooiste wegen om te rijden, mijn lievelingsplekken in de natuur en nog meer leuke stops om onderweg te maken. Let’s go!
Brabant is een grote provincie, net iets kleiner qua oppervlakte dan de provincie Gelderland en daarmee de nummer twee van Nederland. In West-Brabant liggen grotere plaatsen zoals Bergen op Zoom, Breda en Roosendaal. Al zijn de veel minder bekende dorpen zeker zo leuk.
De route die ik heb uitgestippeld neemt je mee door het meest westelijk deel van de provincie Brabant.
Het is een route van ongeveer 130 kilometer. De globale route vind je hier in Google Maps en kun je natuurlijk zelf ook aanpassen of uitbreiden. Google Maps geeft soms ook snelwegen aan, maar binnendoor rijden is veel leuker.
Via mooie natuur op de Rucphense en de Kalmthoutse Heide ontdek je leuke dorpen zoals Willemstad en Oudenbosch. Er zijn veel leuke tussenstops langs de route te maken. Perfect om in een (lang) weekend te rijden, leuke tips om te eten, drinken en overnachten heb ik namelijk ook toegevoegd!
De beste plek om deze roadtrip langs de mooiste plekken in West-Brabant te beginnen is Willemstad. Dat is absoluut een van de parels van de regio, precies op de grens van Noord-Brabant, Zeeland en Zuid-Holland, het uiterste Brabantse puntje dus. Willemstad ligt op een mooie plek aan het Hollands Diep en het Volkerak. Het is een vestingstadje, vernoemd naar Willem van Oranje, gebouwd in de vorm van een ster. Drone shots laten zien hoe bijzonder dat is.
De korenmolen (d’Orangemolen) uit 1734 en de gezellige jachthaven mag je zeker niet missen, net als het oude Raadhuis en het rijksmonumentale Bezoekerscentrum het Mauritshuis. In Willemstad ga je even terug in de tijd, neem daar de tijd voor.
Willemstad is vooral beroemd vanwege de Stelling van Willemstad. Deze verdedigingswerken zijn aangelegd om de dorpen Willemstad en Klundert te beschermen, door delen land bij gevaar onder water te kunnen zetten. Deze Zuiderwaterlinie is een absoluut uniek stukje Nederlands erfgoed. En het mooie is, het ligt er nog nagenoeg ongeschonden bij. Ook Fort De Hel en Fort Sabina maken hier deel van uit en kun je gratis bezoeken voor een duik in de geschiedenis. Fort De Hel is het kleinste fort van Nederland. Fort Sabina is de groenste, en ligt op een uitzonderlijk mooie plek. Je kunt ze allebei vrij bezoeken. In de zomervakantie rijdt er een gratis shuttledienst tussen de verschillende locaties van de Stelling van Willemstad, mocht je alles willen zien.
▸ Tip: doe in Willemstad de Inundatie-wandelroute. Een wandeling van 3,5 kilometer over de vestingwerken waarbij je meer te weten komt hoe dit inventieve systeem van inundatie (onder water zetten) vroeger werkte als verdedigingsmechanisme. En het is een mooie wandeling om te doen.
Het zou zonde zijn om Klundert over te slaan, een van de mooiste dorpen van Brabant, in bezit van stadsrechten maar te klein om het ook daadwerkelijk zo te noemen. In de strijd tegen de Spanjaarden speelde Klundert tijdens de 80-jarige oorlog (als onderdeel dus van de Stelling van Willemstad) een grote rol. Dé must-sees zijn het stadhuis uit 1621, gebouwd tijdens de renaissance en de Botte Kreek die door het dorp stroomt. Strek je benen bij de Stenen Poppen, verdedigingstorentjes bovenop een gemetselde dam.
Niet veel verderop – zo’n 25 minuten rijden – ligt Benedensas. Een oud sluizencomplex uit 1824 dat bedoeld was om land te beschermen tegen hoog water. Een verborgen, afgelegen plekje waar je niet toevallig voorbij rijdt, je moet er echt naartoe navigeren. En dat maakt het zo bijzonder, niet veel mensen kennen het.
Vanuit de sluizen van Benedensas kun je een wandeling maken door de Dintelse Gorzen, waar je over de bodem van een oud getijdengebied wandelt. Er is namelijk geen sprake meer van eb en vloed door de komst van de Philipsdam (onderdeel van de Deltawerken). Er lopen Schotse Hooglanders rond, het barst er van de watervogels en misschien spot je er wel de das. Liefhebbers wandelen zeker tot vogelkijkhut de Papegaai om ongestoord van de natuur te genieten.
▸ Tip: Het terras van restaurant Beneden Sas is – zeker in de zomermaanden – een van de allerleukste plekjes van heel West-Brabant.
Een kwartiertje verderop ligt een van mijn persoonlijke lievelingsplekjes in West-Brabant: Fort de Roovere. Het ligt dicht bij elkaar en dus kun je deze drie plekken goed combineren. Hier ga je naartoe voor een indrukwekkend staaltje Nederlandse architectuur midden in de natuur. Naast Fort de Roovere (onderdeel van de West-Brabantse waterlinie) ligt de Pompejustoren, een spectaculaire uitkijktoren die je via een houten trapconstructie (met 129 treden) kunt beklimmen. Geniet van het uitzicht bovenop en wandel daarna over de Mozesbrug, de meest onopvallende brug ooit die dwars door het water loopt. Terwijl je tot je middel in het water staat, blijf je toch droog. Je begrijpt meteen ook waar de naam van deze brug vandaan komt!
De Brabantse Wal is een letterlijke bult in het landschap, een zandplateau in West-Brabant waar onder andere Bergen op Zoom ligt. Een stad die bourgondiërs aan zal spreken, maar ook als je interesse hebt in architectuur of historie wil je hier een keer naartoe. Het centrum is niet groot, ga te voet op pad. Rondom de Grote Markt liggen sfeervolle straatjes om in te verdwalen. Wandel door de Lievevrouwestraat en (mijn favoriet) de Engelsestraat met karakteristiek oude huizen en een paar winkeltjes.
Bezoek ook Stadspaleis het Markiezenhof, het is een rijksmonument. Tot begin september zijn daar meesterwerken van onder andere Jan Steen en Gerard Dou uit het Rijksmuseum te zien, tijdens de expositie Hete Vuren. Wandel daar zeker ook door de mooie paleistuinen.
Nog meer leuke tips om te doen op de Brabantse Wal:
Ook leuk om te stoppen is bij de villa op Landgoed Mattemburgh, waar je door mooie tuinen en een fraai bosgebied kunt wandelen. Onderweg naar de Kalmthoutse Heide kom je er langs. Er zijn verschillende tuinen te vinden: een kruidentuin, wintertuin, Engelse tuin en Franse tuin. Met name in het voorjaar en najaar is het prachtig om hier een wandelling te maken.
Op de grens met België ligt een prachtig uitgestrekt heidegebied: Grenspark Kalmthoutse Heide. Een bijzonder natuurgebied met heide, vennen, zandverstuivingen en dennenbos. Noem dit maar gerust een magisch mooie plek in Brabant! Ook al ben je er vaker geweest, het is zo’n mooie plek dat je er altijd weer met plezier terug naartoe gaat.
Je kunt op verschillende plaatsen dit natuurgebied in. Bijvoorbeeld bij de natuurpoort van de Volksabdij in Ossendrecht. De diversiteit van het landschap is uniek en wisselt ieder seizoen. Heel bijzonder is de late zomer, wanneer de heide in bloei staat en paars kleurt. Dat is absoluut het beste moment om in dit natuurgebied te wandelen: je vindt er maar liefst 24 bewegwijzerde wandelpaden, met een lengte van zo’n 2 tot van 8,5 km.
▸ Tip: beklim de Brandtoren, een nieuwe uitkijktoren uit 2022 voor mooi uitzicht over het natuurgebied.
Als geboren Roosendaler is het altijd leuk om weer terug te gaan. Misschien kom je er weleens, bij Designer Outlet Roosendaal bijvoorbeeld, die altijd veel bezoekers trekt. Daar naast zit MazzelTov, een van de leukste lunchplekken van Roosendaal van dit moment, met street-food uit het Midden-Oosten. De meeste mensen die het centrum ingaan hebben het altijd over de Passage, een overdekte doorgang van de Nieuwe Markt naar de Markt die zich eigenlijk niet laat omschrijven. Ga zelfs maar eens kijken, en bereid je voor op een decor dat zowel in Venetië als in de Efteling niet zou misstaan, inclusief ‘live’ orkest.
Een plek die zelfs de meeste Roosendalers niet weten te vinden is de Paterstuin, een verborgen stadstuin waar je even tot rust komt. Als je ‘m kunt vinden tenminste. Ter hoogte van Kade 37 zit een hekje naar een vlonder om er te komen.
Ook heel tof om te doen als je een roadtrip door West-Brabant maakt, is de auto uitstappen om het water op te gaan. Vanuit de wijk Stadsoevers kun je een sloep huren om over de Vliet te varen. Dan kun je onderweg stoppen bij Gastel Sfeer, ook al zo’n leuk plekje aan het water met een prachtig terras, en doorvaren tot Steenbergen of Dinteloord. Na afloop zou ik dan een drankje drinken bij containerbar SPOT naast het Urban Sports Park, een skatepark waar je ook kunt freerunnen. Beklim dan zeker ook even de nieuwe uitkijktoren voor een leuk uitkijkje over een deel van Roosendaal.
▸ Tip: overnachten op een unieke plek doe je op natuurcamping Landgoed Ottermeer, waar je kunt slapen in een yurt, beachloft of pipowagen. In de zomermaanden is dit een haast paradijselijke plek met een zwemven en een zandstrandje.
Veruit mijn favoriete plekje in Roosendaal is het Rozenven, een idyllisch meertje in de bossen richting Nispen dat je moet weten te liggen, anders zou je er zo voorbij rijden. Als het gevroren heeft is dit dé plek waar je Roosendalers kunt vinden, je kunt er dan fantastisch schaatsen. De rest van het jaar is het een mooie plek om te wandelen. Vanaf Lodge Visdonk (sowieso een hele goede tip om te lunchen!) kun je er een stukje door de bossen en langs Brabantse weides naartoe wandelen. Geniet van het uitzicht vanaf de steiger en neem zeker ook de route over het vlonderpad om zelf de romantiek van het Rozenven te ontdekken.
Dé reden om naar Rucphen te rijden is toch wel om de Rucphense bossen en heide te ontdekken, een bijzonder mooi natuurgebied. De grens met België is hier vlakbij en er zijn geen grote steden in de buurt. Het is er dus super rustig. Hier moet je dus wel de auto uit.
Het gebied is vrij groot en dus wandel je in een paar uurtjes door naaldbossen, over zandvlaktes en door heide en grasland. De afwisseling maakt het extra leuk. Wandelroutes zijn met kleuren aangegeven en mijn favoriet is de groene route, die langs de mooiste plekjes in de natuur loopt. Niet super lang (zes kilometer) maar vooral heel mooi.
▸ Tip: als je hier langer wil blijven, dan is het goed om te weten dat je ook super mooie paardrijtochten kunt maken. Of neem je mountainbike mee, er lopen ook toffe fietsroutes door de bossen in Rucphen.
Rucphen ken je misschien wel van de indoorskibaan SnowWorld (die heette vroeger Skidôme). Net iets buiten het dorp, tegenover de ingang naar ‘Mount Rucphen’ ligt de Rucphense Heemtuin en daar zou ik zeker even stoppen. De Heemtuin is een bijzonder vredig plekje: het is een van de mooiste bloementuinen van heel Nederland met honderden plantensoorten, bloemen, vlinders en libellen. Tegen betaling van drie euro mag je naar binnen. De Heemtuin in Rucphen is vooral heel mooi in april, als de narcissen de hele tuin geel laten kleuren. Of ga juist in augustus als de heide bloeit.
En als je toch hier in de buurt bent, rij dan even langs Molen de Hoop in Sprundel, het is een rijksmonument. Deze draait nog steeds en wordt gebruikt om meel voor het Sprundels Molenbrood te malen.
Zeker zo mooi is de Heimolen, inmiddels benoemd tot een Baroniepoort (dat zijn locaties die waardevolle natuurgebieden en/of bijzondere cultuurhistorische plekken ontsluiten). In de Gasterij ernaast kun je stoppen voor een échte Brabantse lunch met een ’12-uurtje’.
▸ Tip: wil je overnachten in de omgeving van Rucphen, dan zou ik je Heerlijkheid Vorenseinde aanraden. Daar kun je van april tot oktober overnachten in super toffe safaritenten met eigen sanitair of gebruik maken van de camper parkeerplaats (ruimte voor maximaal negen campers). Een fijn en rustig plekje, vlakbij de bossen en heide! Dineren in Rucphen doe je het beste bij Restaurant Vivre in het oude gemeentehuis.
In Brabant is Rome dichterbij dan je denkt. Voor een dosis Italië moet je in het dorp Oudenbosch zijn. Hét icoon van het dorp is de basiliek, die gelijkenissen vertoont met de Sint Pieter in Vaticaanstad. Het ontwerp is namelijk enigszins gebaseerd op de beroemde kerk in Rome. Binnenkijken kan altijd en is leuk om te doen. Klim dan ook de 144 treden omhoog voor een uniek kijkje in de koepel van de basiliek.
Wandel zeker ook even naar de overkant van de straat. Daar ligt het mooiste plein van Oudenbosch verscholen, bij de kapel van Saint Louis (een voormalige jongensinternaat). Liefhebbers van architectuur en fotografie kunnen zich hier uitleven.
Naast Saint Louis ligt nóg een geheim van Oudenbosch: het Arboretum. Deze voormalige kloostertuin was lange tijd alleen toegankelijk voor broeders, maar werd in 1996 opengesteld voor publiek. Het is een schitterende botanische tuin met unieke planten en bloemen. De tuin van ca. 4 ha is een oase van rust. Dé must-see van het Arboretum is de treurbeuk, de allermooiste boom die je ooit gezien hebt.
Wil je nog een stukje wandelen, loop dan door naar de jachthaven van Oudenbosch. Wil je het water op, ga dan aan boord van de Merijntje Gijzen en doe de Waterpoort rondvaart, een route over de Mark en Dintel tot aan de Volkerak en terug.
▸ Tip: ben je in het weekend in Oudenbosch, ga dan zeker ook even kijken bij Breda International Airport. Om kleine vliegtuigen te spotten, het luchtvaartmuseum te bekijken of misschien wel om zelf een parachutesprong te maken? Bijkomen met een lekkere lunch kan daarna bij restaurant Bargo.
Overnachten in Oudenbosch? Dan is B&B Sjiek Basiliek een toffe plek, met gegarandeerd volledige privacy. Het is een exclusieve B&B met sauna, jacuzzi en zelfs een verwarmd zwembad. En dat midden in het centrum. Er zijn slechts twee kamers: boek je een kamer voor twee personen, dan wordt de andere kamer niet verhuurd (of jij moet die allebei willen boeken).
Stampersgat is wat we in Brabant met recht ‘een gat’ noemen, oftewel een klein gehucht. Stampersgat ligt aan de rivier de Dintel en er gebeurt normaal gesproken niet zo heel veel: een prima plek om te wonen dus. Dé reden om wel naar dit leuke ‘gat’ te rijden zijn de unieke waterpicknicktafels die je vindt in de kleine haven van Stampersgat. Deze picknicktafels staan ín het water. Het is afhankelijk van hoe hoog het water staat, in hoeverre je hier natte voeten zult krijgen. Bijzonder is het sowieso.
Het is op deze route – als je in Willemstad bent begonnen – een goed eindpunt van deze roadtrip. Zien we jou snel in West-Brabant?